Tất nhiên, thay đổi lối sống (như chế độ ăn bổ sung nhiều chất xơ, uống nhiều nước và hoạt động thể chất) thường là những cách đầu tiên bạn nên thử. Bác sĩ cũng quan tâm về các loại thuốc bạn đang dùng để điều trị các bệnh lý khác có ảnh hưởng đến vấn đề táo bón của người bệnh.
Hãy nhớ rằng với bất kỳ loại thuốc nhuận tràng nào, nếu bạn lạm dụng chúng, bạn có thể gặp các tác dụng phụ, bao gồm sự mất cân bằng điện giải. Chất điện giải bao gồm canxi, clorua, kali, magiê và natri. Cơ thể cần điện giải để đảm bảo nhiều hoạt động, vì vậy hãy báo cho bác sĩ biết nếu bạn thấy mình cần sử dụng thuốc nhuận tràng thường xuyên.
Thuốc điều trị không kê đơn
Nhiều người tự mua các sản phẩm điều trị táo bón mà không cần kê đơn. Bác sĩ có thể giúp bạn chọn sản phẩm phù hợp với bạn. Lưu ý rằng bảo hiểm y tế có thể không chi trả cho các loại thuốc này. Tham khảo với bác sĩ và cơ quan bảo hiểm để xem liệu bạn có cần đơn thuốc hay không để được chi phí tốt hơn.
Một số loại sản phẩm không cần kê đơn mà bạn có thể sử dụng là:
Thực phẩm bổ sung chất xơ: Chúng giúp hấp thụ nước để hình thành khối phân và dễ dàng thải ra hơn. Uống nhiều nước có chất xơ để nó không gây tắc nghẽn trong ruột của bạn. Đối với một số người, loại này có thể gây đầy hơi và đau bụng. Một số sản phẩm phổ biến bao gồm:
- Canxi polycarbophil (FiberCon)
- Sợi xơ Methylcellulose (Citrucel)
- Psyllium (Konsyl, Metamucil)
- Dextrin lúa mì (Benefiber)
Nhuận tràng thẩm thấu: Những chất này giúp hút nước vào đại tràng, do đó làm phân mềm hơn. Chúng có thể gây tiêu chảy, đau quặn và buồn nôn. Với người lớn tuổi hoặc bị suy tim hoặc suy thận phải có ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Những sản phẩm này có thể mua ở hiệu thuốc như:
- Magie citrat
- Magie hydroxit (Sữa Magie)
- Lactitol (Pizensy)
- Polyetylen glycol (Miralax)
Thuốc đặt: Thuốc này được đặt vào hậu môn của người bệnh. Chúng giúp ruột tăng co bóp để tạo ra nhu động ruột. Thuốc đặt cũng có tác dụng làm mềm phân. Glycerin và bisacodyl (Dulcolax) là loại thuốc phổ biến.
Dung dịch thụt: Bạn sẽ dùng tuýp thụt để đẩy trực tiếp dung dịch vào trực tràng. Đôi khi có thể dùng nước máy thông thường, nhưng cũng có các loại dung dịch thụt bằng bisacodyl và dung dịch thụt bằng dầu khoáng. Chất lỏng làm mềm phân và giúp phân dễ dàng di chuyển.
Thuốc nhuận tràng bôi trơn: Các chất bôi trơn như dầu khoáng giúp phân di chuyển qua đại tràng dễ dàng hơn.
Thuốc kê đơn
Nếu các sản phẩm không cần kê đơn không hiệu quả, thì cũng có nhiều loại thuốc điều trị hoạt động theo những cơ chế khác nhau. Tham khảo với bác sĩ để tìm ra loại thuốc tốt nhất để cải thiện tình trạng của bạn.
Lactulose (Cephulac, Constulose, Duphalac, Enulose, Kristalose). Thuốc này có tác dụng thẩm thấu giúp hút nước vào ruột để làm mềm và lỏng phân. Các tác dụng phụ: đầy hơi, tiêu chảy, đau bụng và co thắt dạ dày.
Linaclotide (Linzess). Thuốc dạng viên nang dùng một lần một ngày. Thuốc được sử dụng để điều trị táo bón vô căn mãn tính (CIC - chronic idiopathic constipation) và hội chứng ruột kích thích dạng táo bón (IBS-C - irritable bowel syndrome with constipation). Linaclotide có thể làm cải thiện tình trạng táo bón bằng cách hút nước vào ruột, do đó, phân đi qua dễ dàng hơn và giúp đại tiện thường xuyên hơn. Tác dụng phụ thường gặp nhất là tiêu chảy. Các bác sĩ có thể kê đơn loại thuốc này nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
Lubiprostone (Amitiza): Bác sĩ có thể đề xuất loại thuốc này nếu bạn bị táo bón mãn tính hoặc táo bón do tác dụng phụ của opioid. Nó cũng được sử dụng để điều trị hội chứng ruột kích thích thể táo bán (IBS_C) ở phụ nữ. Thuốc làm mềm phân bằng cách kéo nước vào đại tràng giúp phân dễ dàng được vận chuyển. Dùng 2 viên một ngày cùng bữa ăn. Một số tác dụng phụ có thể xảy ra là nhức đầu, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng và nôn mửa.
Plecanatide (Trulance): Đây là một loại thuốc viên dùng một lần mỗi ngày. Cơ chế của thuốc là giúp cơ thể tăng lượng chất lỏng trong ruột, giúp phân dễ dàng di chuyển qua ruột. Bác sĩ có thể kê loại thuốc này nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Thuốc được sản xuất đặc biệt cho những người bị táo bón vô căn mãn tính (CIC) và IBS-C. Tác dụng phụ thường gặp là tiêu chảy.
Polyethylene glycol (PEG) (Golyently, Nulyently): Loại thuốc bột pha với nước. Thuốc này sẽ kéo thêm nước vào đại tràng giúp bạn đi ngoài dễ hơn. Các tác dụng phụ thường gặp là buồn nôn, đầy bụng, chuột rút và nôn. Nếu khi dùng có các tác dụng phụ như nôn máu, đi ngoài phân đen, tim đập nhanh, khó thở, đau dạ dày dữ dội, …hãy đi khám ngay.
Prucalopride (Motegrity): uống mỗi ngày một viên. Thuốc giúp đại tràng tăng nhu động để tống phân ra ngoài. Thuốc này cũng đặc biệt điều trị táo bón vô căn mãn tính (CIC), có nghĩa là chứng táo bón kéo dài mà không rõ nguyên nhân. Các tác dụng phụ thường gặp là nhức đầu, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, nôn mửa, chóng mặt và mệt mỏi. Nó đôi khi cũng có thể gây thay đổi tâm trạng hoặc hành vi. Nếu gặp tình trạng này xảy ra, hãy hỏi ý kiến bác sĩ ngay.
Các phương pháp điều trị khác
Ngoài thuốc nhuận tràng không kê đơn và thuốc kê đơn (cùng với thay đổi lối sống), cũng có một số phương pháp điều trị khác.
Phản hồi sinh học( Biofeedback): Phương pháp này giúp bạn tập các cơ kiểm soát nhu động ruột. Bác sĩ sẽ sử dụng một máy hướng dẫn bạn cách thư giãn cơ sàn chậu để đi đại tiện dễ dàng hơn.
Phẫu thuật: Rất hiếm người cần phẫu thuật để điều trị táo bón. Bác sĩ có thể xem xét phẫu thuật cắt bỏ một phần đại tràng nếu bạn đã thử các phương pháp điều trị khác và táo bón mãn tính căn nguyên là do tắc nghẽn, sa trực tràng (trong đó một phần của thành trực tràng lồi vào âm đạo) hoặc rách hậu môn (nứt) hoặc hẹp. Phẫu thuật cắt bỏ tất cả đại tràng hiếm khi được chỉ định.
Xem thêm:
- Táo bón: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và điều trị
- 17 loại thực phẩm giúp giảm chứng táo bón tốt nhất
- Táo bón và mang thai: Những điều cần biết
- Táo bón sau sinh: Nguyên nhân và cách điều trị
- Nguyên nhân gây táo bón kéo dài và cách điều trị
