Có một số lý do khiến việc đại tiện của phụ nữ sau sinh có thể không đều đặn. Đừng lo lắng, hầu hết vấn đề này đều là tạm thời và dễ giải quyết. Sau đây là những nguyên nhân gây ra táo bón sau sinh và những biện pháp bạn có thể áp dụng để cải thiện tình trạng này.
Nguyên nhân nào gây táo bón sau sinh?
Cũng giống như nhiều thay đổi kỳ diệu của cơ thể khi mang thai, cơ thể sau khi sinh con cũng thay đổi. Như bạn đã biết, mọi thứ không quay trở lại bình thường ngay sau khi bạn đã sinh. Cơ thể bạn vẫn đang hồi phục và tự chữa sau trải nghiệm tuyệt vời này!
Thời kỳ hậu sản thường được coi là 42 ngày đầu tiên sau khi sinh. Bạn có thể mong đợi mọi thứ trở nên tốt hơn, nhưng đừng vội vàng.
Một số nguyên nhân giúp táo bón sau sinh tự khỏi. Một số người cần tập luyện nhiều hơn cho đến khi hệ tiêu hóa hoạt động trở lại.
Bạn có thể bị táo bón sau sinh vì:
Cơ thể của bạn vẫn đang tự hồi phục.
Mỗi khi nhìn vào ánh mắt cùng nụ cười nhỏ nhắn đáng yêu của con gần như khiến bạn quên đi những đau đớn khi sinh nở, nhưng cơ thể bạn thì không! Khi sinh, bạn có thể phải khâu vết rạch tầng sinh môn nếu bạn sinh qua đường âm đạo hoặc có vết mổ nếu bạn sinh mổ. Điều này có thể khiến bạn vô thức (hoặc cố ý) không cố gắng rặn dù chỉ một chút trong khi bạn cần đi đại tiện, bởi vì rặn làm bạn đau! Ngay cả khi đi tiểu có thể bị đau buốt một chút trong vài ngày sau đó.
Co thắt cơ vòng hậu môn cũng có thể bị co thắt mà bạn không biết. Phản ứng tự nhiên này có thể dẫn đến táo bón.
Khi mang thai, việc tăng cân và tăng áp lực ổ bụng khi em bé lớn dần có thể khiến bạn bị trĩ. Điều này có thể gây đau và cản trở việc tống phân ra ngoài, gây táo bón hoặc làm cho bệnh trầm trọng hơn.
Việc bạn rặn đẻ trong khi sinh cũng có thể làm kéo căng hoặc làm tổn thương cơ sàn chậu hoặc cơ vòng hậu môn. Điều này có thể làm cho việc đẩy phân ra ngoài hơi khó khăn. Đừng lo lắng, điều này chỉ là tạm thời!
Những thay đổi trong thói quen giấc ngủ
Ngay từ khi gia đình bạn chào đón thành viên mới, mọi sinh hoạt đều phụ thuộc vào em bé. Khi đó, rất có thể bạn sẽ thức dậy và cho con ăn lúc 3 giờ sáng vì con hay tỉnh giấc và đói.
Thiếu ngủ và mệt mỏi là những vấn đề thường gặp đối với những người mới làm cha mẹ. Bạn có lẽ cũng đã biết điều này trước tuy nhiên chưa thể tưởng tượng được điều này ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất như thế nào. Thay đổi giờ giấc ngủ và mệt mỏi cũng có thể thay đổi thói quen đại tiện của bạn. Thiếu ngủ cũng dẫn đến căng thẳng hơn, điều này không giúp cải thiện tình trạng táo bón.
Căng thẳng
Chào đón em bé là niềm vui và làm thay đổi cuộc sống của bạn. Nhưng việc có thêm một thành viên có thể khiến bạn căng thẳng. Đặc biệt nếu đây là đứa con đầu lòng, sẽ có nhiều thay đổi bất ngờ và khó khăn trong cuộc sống hàng ngày.
Mặc dù căng thẳng và lo lắng là điều hoàn toàn bình thường tuy nhiên bạn cũng thích có con ở bên cạnh mình. Những cảm giác này và việc thiếu ngủ có thể làm tăng cortisol – hormon căng thẳng. Lượng hormone cao có thể gây tiêu chảy hay táo bón ở một số người. Dù sao đây cũng là triệu chứng của rối loạn tiêu hóa.
Mất nước và ăn kiêng
Trong khi bận rộn chăm sóc em bé, bạn có thể lãng quên việc chăm sóc bản thân. Mất ngủ và vội vã ăn qua bữa là điều bình thường bởi vì bạn đang vô cùng vui sướng khi có đứa con nhỏ của mình.
Tuy nhiên, chăm sóc sức khỏe là điều quan trọng cho cả bạn và em bé. Không bổ sung nước có thể dẫn đến mất nước. Điều này thậm chí còn quan trọng hơn nếu bạn đang cho con bú.
Những thay đổi trong chế độ ăn uống của bạn khi đang cho con bú cũng có thể ảnh hưởng đến nhu động ruột.
Ví dụ: nếu bạn cắt bỏ caffein, có thể khiến nhu động chậm lại. Và nếu bạn không có thời gian để ăn salad và các loại thực phẩm giàu chất xơ khác, bạn có thể bị thiếu chất xơ. Điều này cũng có thể gây táo bón.
Ít vận động
Bạn cảm thấy thích thú với việc ôm ấp và cho con bú trên ghế bập bênh hoặc sofa. Bạn cũng tận dụng thời gian này để gác chân lên và nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, ít đứng, đi bộ hay hoạt động cũng có thể làm đường tiêu hóa của bạn trì trệ. Ruột cũng có các loại cơ giống như các cơ khác trong cơ thể, chúng cần vận động nhiều để khỏe và tạo các nhu động.
Giảm mức độ hoạt động của ruột khi đang mang thai và sau khi sinh có thể tạm thời gây ra táo bón.
Các loại thuốc
Sinh con có thể cho bạn thấy cơ thể của bạn tuyệt vời như thế nào, nhưng bạn vẫn chưa phải là siêu anh hùng. Bạn thực sự tuyệt vời, nhưng không phải anh hùng trong câu chuyện trong cổ tích. Bạn cần phải dùng thuốc giảm đau để quên đi cảm giác ê nhức do các vết khâu, vết rạch, bong gân cơ… đem lại. Thật không may, táo bón là một tác dụng phụ phổ biến của một số loại thuốc giảm đau.
Thuốc kháng sinh thường gây tiêu chảy nhưng đôi khi chúng cũng có thể gây táo bón. Điều này là do chúng loại bỏ một số vi khuẩn có lợi trong đường tiêu hóa, cùng với vi khuẩn có hại.
Ngay cả khi bạn không còn dùng thuốc giảm đau hoặc bất kì thuốc nào, ruột của bạn có thể mất vài ngày đến vài tuần để cân bằng lại.
Dùng vitamin sau khi sinh
Bổ sung vitamin khi mang thai giúp giữ cân bằng dinh dưỡng cho bạn, dùng vitamin sau sinh cũng giúp bạn tràn đầy năng lượng và đầy đủ dinh dưỡng. Một số chất bổ sung sau sinh bao gồm sắt và các chất dinh dưỡng khác, đôi khi các chất này có thể gây táo bón.
Bạn có thể cần bổ sung sắt vì thiếu máu nhẹ sau khi sinh. Bạn có thể mất máu nhẹ dù sinh qua đường âm đạo hay sinh mổ. Điều này là bình thường và cơ thể bạn có cơ chế sản sinh hồng cầu để bù trừ trong vài ngày.
Bổ sung sắt trong thời gian ngắn thường có thể hữu ích, nhưng do sắt gây táo bón nên bạn có thể cần phải điều chỉnh chế độ ăn uống và lượng nước của mình.
Bạn có thể làm gì để giảm táo bón sau sinh?
Nếu bị táo bón sau khi sinh, bạn có thể chỉ điều chỉnh một chút để cải thiện tình trạng này.
Các biện pháp khắc phục táo bón tại nhà bao gồm:
- Bổ sung nhiều nước và các loại dịch khác.
- Thêm nhiều chất xơ vào chế độ ăn uống, như ngũ cốc nguyên hạt, nguyên cám, đậu lăng, đậu.
- Ăn thực phẩm có tác dụng nhuận tràng tự nhiên như mận khô.
- Đi lại càng nhiều càng tốt và tập thể dục nhẹ nhàng bằng cách ngồi xổm nếu không thấy đau.
- Thử dùng thuốc nhuận tràng và chất làm mềm không cần kê đơn như psyllium và methylcellulose, bisacodyl, senna hoặc dầu thầu dầu.
- Dùng ghế đẩu để kê cao chân trong ngồi xổm trên bồn cầu để giúp bạn rặn dễ dàng hơn.
- Hãy thử các bài tập tĩnh và các kỹ thuật thư giãn như thiền hoặc tắm nước ấm để giúp đối phó với căng thẳng.
Nhờ bạn bè và gia đình chăm sóc em bé để bạn có thêm thời gian tự chăm sóc bản thân và nghỉ ngơi!
Khi nào đi khám bác sĩ về vấn đề táo bón sau sinh
Hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu bạn không đại tiện trong 4 ngày sau khi sinh. Bạn có thể cần điều trị bằng thuốc nhuận tràng mạnh để giúp phục hồi đường tiêu hóa và giảm táo bón. Bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc làm mềm phân như docusate sodium (Colace).
Tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc hoặc chất bổ sung nào có thể gây táo bón sau sinh. Các loại thuốc có thể gây táo bón như: thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh, sắt hoặc vitamin tổng hợp. Hỏi bác sĩ xem bạn có thể ngừng hoặc thay đổi loại thuốc để cải thiện chứng táo bón hay không.
Những điều cần biết
Táo bón sau sinh là một vấn đề thường gặp đối với những phụ nữ mới làm mẹ. Tất cả những thay đổi, căng thẳng trong cơ thể thời kỳ mang thai và sinh nở có thể mất một thời gian để điều chỉnh sau khi sinh con.
Hầu hết triệu chứng táo bón sau sinh sẽ tự khỏi. Bạn có thể chỉ cần những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống hàng ngày và kế hoạch tập thể dục đã có thể cải thiện triệu chứng táo bón. Các phương pháp điều trị tại nhà có thể hữu ích.
Trong những trường hợp táo bón nặng, bác sĩ có thể phải dừng hoặc thay đổi một số loại thuốc. Bạn cũng có thể cần các loại thuốc tác động mạnh hơn để giúp chữa khỏi táo bón.
Xem thêm:
- Táo bón: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và điều trị
- 13 biện pháp giúp cải thiện chứng táo bón tại nhà hiệu quả nhất
- Thuốc điều trị táo bón và những điều cần biết
- 17 loại thực phẩm giúp giảm chứng táo bón tốt nhất
- Nguyên nhân gây táo bón kéo dài và cách điều trị
