Dạ dàybao gồm ba lớp cơ. Nó có thể thay đổi hình dạng khi ăn hoặc khi thay đổi tư thế. Đồng thời dạ dày đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa.
Vai trò của dạ dày trong quá trình tiêu hóa
Sau khi nuốt,thức ăn sẽ đi xuống thực quản, đi qua cơ thắt tâm vị vào dạ dày. Dạ dày có ba chức năng chính:
- Nơi lưu trữ tạm thời thức ăn
- Sản xuất dịch tiêu hóa
- Đẩy nhũ trấp xuống ruột non
Quá trình này diễn ra bao lâu tùy thuộc vào thực phẩm bạn ăn và khả năng hoạt động của lớp cơ dạ dày. Một số loại thực phẩmđi qua nhanh chóng, như carbohydrate, trong khi protein và chất béo mất nhiều thời gian để xử lý hơn.
Bệnh trào ngược dạ dày- thực quản
Trào ngược xảy ra khi các chất trong dạ dày di chuyển trở lại thực quản. Khi triệu chứng xảy ra nhiều hơn hai lần/ tuần thì được chẩn đoán là bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD-gastroesophageal reflux disease). Tình trạng mạn tính này có thể gây ra chứng ợ hơi và kích thích niêm mạc thực quản.
Các yếu tố nguy cơ gồm:
- Béo phì
- Hút thuốc
- Mang thai
- Hen suyễn
- Đái tháo đường
- Thoát vị đĩa đệm
- Chậm làm rỗng dạ dày
- Xơ cứng bì
- Hội chứng Zollinger-Ellison
Nguyên tắc điều trị: trường hợp nhẹ chỉ cần điều trị bằng nội khoa và thay đổi chế độ ăn uống. Trường hợp nặng có thể cần phẫu thuật.
Viêm dạ dày
Viêm dạ dày là tình trạng viêm niêm mạc dạ dày. Viêm dạ dày cấp tính có thể xuất hiện đột ngột. Viêm dạ dày mạn tínhthường diễn ra từ từ. Theo Phòng khám Cleveland, cứ 1.000 người thì có 8 người bị viêm dạ dày cấp tính và cứ 10.000 người thì có 2 người phát triển thành viêm dạ dày mạn tính.
Các triệu chứng của viêm dạ dày bao gồm:
- Nấc cụt
- Buồn nôn
- Nôn
- Khó tiêu
- Đầy hơi chướng bụng
- Chán ăn
- Đi ngoài phân đen do chảy máu trong dạ dày
Nguyên nhân:
- Căng thẳng
- Trào ngược dịch mật từ ruột non
- Uống quá nhiều rượu
- Nôn mạn tính
- Sử dụng aspirin hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
- Do nhiễm trùng vi khuẩn hoặc vi rút
- Bệnhthiếu máu ác tính
- Bệnh tự miễn
Điều trị nội khoagiúp giảm axit dạ dày và giảm viêm. Bạn nên tránh thực phẩm và đồ uống gây ra các triệu chứng.
Viêm loét dạ dày- tá tràng
Viêmloét dạ dày- tá tràng xảy ra khi lớp niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng bị phá vỡ. khi vết loét xuyên qua niêm mạc dạ dày có thể gây thủng dạ dày và cần đi khám ngay.
Các triệu chứng bao gồm:
- Đau bụng
- Buồn nôn
- Nôn
- Không thể uống nước ép hoa quả
- Cảm giác đói ngay sau ăn
- Mệt mỏi
- Sụt cân
- Phân đen
- Đau ngực
Yếu tố nguy cơ:
- Nhiễm vi khuẩnHelicobacterpylori
- Uống rượu quá mức
- Lạm dụng aspirin hoặc các NSAID
- Hút thuốc lá
- Xạ trị
- Thở máy
- Hội chứng Zollinger-Ellison
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân. Có thể điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật để cầm máu.
Viêm dạ dày ruột do vi rút
Các triệu chứng chính là nôn và tiêu chảy. Ngoài ra bạn cũng có thể bị chuột rút, đau đầu và sốt.
Trẻ nhỏ, người lớn tuổi và những người mắc các bệnh khác tăng nguy cơ mất nước.
Hầu hết sẽ hồi phục trong vòng vài ngày
Viêm dạ dày ruột do vi rút lây lan qua tiếp xúc gần hoặc thực phẩm hoặc đồ uống bị ô nhiễm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), các đợt bùng phát dễ xảy ra trong các môi trường kín như trường học và viện dưỡng lão.
Thoát vị khe thực quản
Khe hoành thực quản là vị trí thực quản đi qua từ ngực xuống bụng.
Nếu một phần dạ dày chui qua khe thực quản, nằm trong ngực bên cạnh thực quản, thì đó được gọi là thoát vị khe thực quản. Loại thoát vị này ít gặp, nhưng có thể gây đè ép mạch máu nuôi dạ dày.
Các triệu chứng có thể gặp:
- Đau bụng
- Đầy hơi
- Ợ hơi
- Vị đắng trong cổ họng
Nguyên nhân có thể do chấn thương, căng thẳng hoặc nhiều trường hợp không rõ nguyên nhân.
Yếu tố nguy cơ:
- Thừa cân
- Trên 50 tuổi
- Hút thuốc lá
Điều trị nội khoa để giảm đau và ợ chua. Trường hợp nặng có thể phải phẫu thuật. Bác sĩ khuyến cáo nên:
- Giảm cân
- Hạn chế ăn chất béo và thực phẩm có tính axit
- Nâng cao đầu giường
Liệt dạ dày
Liệt dạ dàylà tình trạng rối loạn làm chậm lưu thông, khiến thức ăn lưu lại trong dạ dày lâu hơn.
Các triệu chứng bao gồm:
- Buồn nôn
- Nôn
- Sụt cân
- Đầy hơi
- Ợ chua
Các nguyên nhân:
- Đái tháo đường
- Đang dùng thuốc gây tác dụng phụ ở ruột
- Phẫu thuật dạ dày hoặc dây thần kinh phế vị
- Chán ăn tâm thần
- Hội chứng sau nhiễm vi rút
- Rối loạn hệ thần kinh, cơ hoặc rối loạn chuyển hóa
Điều trị bao gồm thuốc và thay đổi chế độ ăn uống. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể chỉ định phẫu thuật.
Ung thư dạ dày
Bệnh ung thưdạ dày thường tiến triển chậm trong nhiều năm. Trong hầu hết các trường hợp, u bắt đầu ở lớp trong cùng của niêm mạc dạ dày.
Nếu không được điều trị, ung thư dạ dày có thể di căn đến hạch và các cơ quan khác. Ung thư dạ dày được chẩn đoán và điều trị càng sớm thì tiên lượng càng tốt.
Xem thêm:
- Những điều cần biết về khí trong dạ dày
- Những điều cần biết về khối u vùng thượng vị
- PH dạ dày là gì?
- Tình trạng giảm axit dạ dày: 6 cách khắc phục
- Tình trạng giảm axit dạ dày: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
