Các triệu chứng của TNDDTQ có thể kể đến như ợ nóng – cảm giác nóng rát ở ngực, ợ chua, ợ hơi, khó thở, khó nuốt hoặc ho dai dẳng kéo dài. Tuy nhiên không phải tất cả bệnh nhân đều gặp phải những triệu chứng này.
Mối liên quan giữa tình trạng TNDDTQ với ho dai dẳng kéo dài
TNDDTQ là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng ho kéo dài. Theo nghiên cứu của Đại học Y khoa Nam Carolina – Hoa Kỳ, ước tính có khoảng 25% trường hợp ho mạn tính có liên quan đến TNDDTQ, phần lớn trong số đó không có các triệu chứng điển hình của bệnh như ợ nóng, ợ chua,… Nguyên nhân gây ho ở đây được cho là do hiện tượng acid dạ dày di chuyển ngược lên đường hô hấp.
TNDDTQ có thể gây ho. Ảnh: Raleigh Capitol ENTHo gây ra bởi TNDDTQ thường bao gồm những đặc điểm sau:
- Ho chủ yếu vào ban đêm hoặc sau bữa ăn.
- Ho nhiều khi đang nằm hoặc đang ngủ.
- Ho không rõ nguyên nhân (không hút thuốc, không sử dụng các thuốc gây ho,…).
- Ho không đi kèm hen suyễn hoặc chảy mũi nước, không thấy bất thường ở phổi khi chụp X-quang.
Chẩn đoán TNDDTQ trên người có tình trạng ho mạn tính
Việc chẩn đoán người bị ho mạn tính có bị TNDDTQ hay không không phải là điều dễ dàng, bởi vì bệnh nhân có thể tồn tại nhiều nguyên nhân gây ho khác như chảy mũi nước – dịch mũi có thể chảy vào đường hô hấp, hoặc hen suyễn. Ở những trường hợp này, phương pháp phổ biến nhất để chẩn đoán bệnh là nội soi.
Có thể chẩn đoán TNDDTQ bằng phương pháp nội soi.Ảnh: Mayo Clinic
Bên cạnh đó, phương pháp đo pH – sử dụng một đầu dò đưa vào thực quản, theo dõi nồng độ acid tại đây để chẩn đoán và đưa ra kết luận – cũng là một lựa chọn khá phổ biến.
Một phương pháp khác thường được sử dụng trước đây là cho bệnh nhân uống Bari để chẩn đoán tổn thương đường tiêu hóa, nhưng hiện nay các chuyên gia khuyến cáo không nên sử dụng phương pháp này – do quan sát thấy xuất hiện các tác dụng bất lợi.
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể cho bệnh nhân sử dụng thuốc ức chế bơm proton – một loại thuốc điều trị TNDDTQ, và xem xét liệu các triệu chứng có thuyên giảm hay không. Nếu có, có thể bệnh nhân đã bị TNDDTQ.
TNDDTQ trên trẻ em
Trên thực tế, có nhiều trẻ sơ sinh gặp phải một số triệu chứng của trào ngược acid như chớ hoặc nôn mửa trong những tháng đầu đời. Điều này là hoàn toàn bình thường, tuy nhiên nếu những triệu chứng này không biến mất khi trẻ 1 tuổi thì rất có khả năng trẻ đã bị TNDDTQ.
Trẻ em cũng có thể bị TNDDTQ. Ảnh: FirstCry ParentingBên cạnh ho, một vài triệu chứng khác cũng có thể xuất hiện, có thể kể đến như:
- Ợ nóng, ợ chua.
- Nôn mửa nhiều lần.
- Viêm thanh quản, khàn giọng.
- Hẹn suyễn.
- Thở khò khè.
- Viêm phổi.
Những biểu hiện thường gặp của trẻ bị TNDDTQ có thể kể đến như: bỏ ăn, chán ăn, dễ cáu gắt, tăng trưởng kém hoặc ưỡn cong lưng sau hoặc trong khi ăn,…
Yếu tố nguy cơ
Thói quen sinh hoạt và thói quen ăn uống cũng ảnh hưởng đến khả năng mắc TNDDTQ.
Khả năng này cao hơn ở những người hút thuốc lá thường xuyên, người thừa cân, béo phì hoặc phụ nữ đang mang thai.
Ngoài ra, việc hạn chế sử dụng các loại đồ ăn và thức uống có khả năng làm trầm trọng tình trạng bệnh cũng khá quan trọng. Các loại thực phẩm đó có thể kể đến như các loại đồ uống chứa cồn, đồ uống chứa caffein, sô cô la, các loại hoa quả chứa acid như cam quýt, đồ ăn nhiều dầu mỡ, hành tỏi,…
Tầm quan trọng của thay đổi thói quen sinh hoạt
Tạo lập một thói quen sinh hoạt tốt có thể giúp bệnh nhân giảm hoặc thậm chí làm mất các triệu chứng của TNDDTQ, các thói quen tốt có thể kể đến như:
- Hạn chế nằm ngay sau khi ăn.
- Chọn lựa các loại đồ ăn phù hợp.
- Ăn theo từng bữa nhỏ và nhiều lần trong ngày.
- Giảm cân.
- Bỏ thuốc lá.
- Kê cao gối khi ngủ.
- Mặc quần áo rộng rãi.
Các phương án điều trị
Nếu bệnh nhân đã thử thay đổi thói quen ăn uống, thói quen sinh hoạt mà các triệu chứng vẫn không có chiều hướng thuyên giảm thì bệnh nhân nên cân nhắc sử dụng thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật.
Thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng acid, thuốc kháng histamine H2 có thể sử dụng để điều trị TNDDTQ. Ảnh: ForensisGroupCác loại thuốc có thể kể đến như thuốc ức chế bơm proton, thuốc kháng acid, bọt kháng acid, thuốc kháng histamine H2,…
Lời kết
Nếu các biện pháp kể trên không cải thiện được tình trạng bệnh lý, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp.
Bên cạnh đó, đối với những người có tình trạng ho dai dẳng kéo dài không khỏi, hoặc nghi ngờ mình bị mắc TNDDTQ thì việc nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ cũng là hoàn toàn cần thiết.
