Khi ung thư phổi đã di căn thì bệnh đã ở giai đoạn muộn và có thể gặp nhiều khó khăn trong việc điều trị. Nhưng kết quả khác nhau ở mỗi người.
Ung thư phổi thường không có triệu chứng trong giai đoạn đầu. Các ước tính cũ hơn, từ năm 2010 cho thấy, gần 39% những người bị ung thư phổi không tế bào nhỏ đã xuất hiện di căn vào thời điểm phát hiện ra bệnh.
"Di căn" là một giai đoạn, không phải một dạng ung thư. Và tên của bệnh ung thư không thay đổi khi bệnh di căn sang vùng khác. Ví dụ, ung thư phổi di căn đến gan được gọi là ung thư phổi di căn, chứ không phải là ung thư gan.
Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu xem ung thư phổi di căn sang các cơ quan khác như thế nào, những ảnh hưởng đến cơ thể và cách các bác sĩ điều trị.
Ung thư phổi di căn là gì?
Ung thư di căn là khi tế bào ung thư lan rộng từ vùng này sang vùng khác của cơ thể. Nếu ung thư gây ra các triệu chứng ở xương của người bị ung thư phổi thì tế bào u có thể đã di căn từ phổi vào xương. Đây là bệnh ung thư phổi di căn.
Hoặc một người bị ung thư phổi nhưng sau đó xuất hiện một khối ung thư mới có nguồn gốc từ xương. Trong trường hợp này, người đó bị cả ung thư phổi và ung thư xương.
Các tế bào ung thư phổi di căn có các đặc điểm giống như các tế bào ung thư phổi ban đầu. Một nhà nghiên cứu bệnh học có khả năng nhận thấy điều này nếu họ kiểm tra mô ung thư dưới kính hiển vi.
Tuy nhiên, đôi khi, các bác sĩ không chẩn đoán được ung thư trước khi nó di căn và không thể xác định được vị trí của khối u nguyên phát.
Một người đã được điều trị khỏi một loại ung thư, sau đó phát triển khối ung thư thứ hai ở nơi khác trong cơ thể. Đây không phải là ung thư di căn.
Trong những trường hợp khác, một người được điều trị ung thư ở một vị trí, và sau đó ung thư của họ lan rộng, trở thành di căn, sau vài năm. Điều này có thể xảy ra ngay cả khi các xét nghiệm không còn phát hiện ra khối u ban đầu.
Ung thư phổi có khả năng xuất hiện trở lại trong cùng một phổi sau khi điều trị thành công. Đây được gọi là ung thư phổi tái phát.
Nếu ung thư phát triển ở phổi còn lại, nó có thể là di căn hoặc một khối ung thư phổi mới riêng biệt.
Triệu chứng ung thư phổi di căn
Ung thư di căn không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng. Nếu có, thì triệu chứng cụ thể phụ thuộc vào vùng mà tế bào u di căn đến.
Dưới đây, hãy tìm hiểu về các vị trí mà ung thư phổi thường di căn đến và biểu hiện khi xảy ra tình trạng này
Tuyến thượng thận
Nếu ung thư đã lan đến tuyến thượng thận, điều này thường không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, nếu khối u lớn, nó có thể gây đau lưng hoặc bụng.
Nếu ung thư ảnh hưởng đến trên 90% của cả hai tuyến, nó có nguy cơ gây suy tuyến thượng thận, dẫn đến chán ăn, sốt, suy nhược, mệt mỏi, buồn nôn, nôn mửa và các triệu chứng khác.
Xương
Khoảng 30–40% những người bị ung thư phổi giai đoạn cuối phát triển di căn xương. Trong trường hợp này, đau là triệu chứng chính và nguy cơ gãy xương tăng lên.
Não
Khoảng 20–35% những người bị ung thư phổi không tế bào nhỏ có di căn não. Nhức đầu, lú lẫn, mệt mỏi, buồn nôn và suy nhược là các triệu chứng.
Gan
Cảm giác thèm ăn, buồn nôn sau khi ăn và đau dưới xương sườn bên phải có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư gan. Vàng da hoặc củng mắt vàng là một triệu chứng khác.
Đau dưới xương sườn bên phải có thể là dấu hiệu của ung thư phổi di căn găn. Theo nguồn: medicalnewstoday.com.Hạch bạch huyết
Các hạch bạch huyết to ở nách, cổ và dạ dày có thể gợi ý rằng ung thư phổi đã di căn.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là các hạch này cũng sưng lên để phản ứng với các vấn đề sức khỏe khác.
Ung thư phổi di căn phát triển như thế nào?
Hầu hết các tế bào có một vòng đời giới hạn. Khi chúng chết đi, những tế bào mới hình thành. Ung thư phổi xuất hiện khi các tế bào trong phổi tiếp tục nhân lên mà không chết.
Các tế bào đó tập hợp lại tạo thành một khối u. Khi phát triển, nó cần thêm không gian và bắt đầu lan sang các khu vực khác. Tại thời điểm này, ung thư đã di căn.
Các tế bào ung thư lan tràn theo hai cách, bằng cách xâm nhập vào mô lân cận hoặc bằng cách tách khỏi khối u và di chuyển qua mạch máu hoặc hệ thống bạch huyết đến các bộ phận khác của cơ thể.
Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ lưu ý rằng các tế bào ung thư có khả năng:
- Phát triển trên hoặc vào mô lân cận và hình thành một khối u mới
- Phát triển xuyên qua các thành mạch máu gần đó
- Dừng lại bên trong mạch máu
- Tăng sự phát triển của các mạch máu để cung cấp máu và oxi cho khối u
Ung thư phổi di căn đến đâu?
Nếu ung thư phổi lan rộng, nó thường xâm lấn vào các khu vực như:
- Tuyến thượng thận
- Bên phổi còn lại
- Xương
- Não
- Gan
- Hạch bạch huyết
Chẩn đoán ung thư phổi di căn như thế nào?
Kiểm tra di căn bao gồm việc kiểm tra các khu vực mà ung thư phổi thường di căn.
X-quang là một phương pháp đơn giản giúp hỗ trợ chẩn đoán ung thư phổi. theo nguồn: everydayhealth.com.Xét nghiệm chẩn đoán bao gồm:
- Xét nghiệm máu
- Xạ hình xương
- Chụp X quang
- Chụp CT
- Chụp MRI
- Siêu âm
Điều trị ung thư phổi di căn như thế nào?
Điều trị ung thư phổi đã di căn tập trung vào việc kiểm soát sự phát triển và làm giảm các triệu chứng. Ung thư đã di căn khắp cơ thể rất khó để loại bỏ hết.
Các lựa chọn điều trị phụ thuộc vào loại ung thư phổi, vị trí di căn, phương pháp điều trị trước đó và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Các lựa chọn bao gồm:
- Hóa trị liệu
- Liệu pháp sinh học
- Xạ trị
- Liệu pháp laser, nếu một phần của khối u đang chặn đường thở
- Các loại thuốc khác để kiểm soát các triệu chứng, chẳng hạn như đau
Phòng ngừa sự di căn
Một số phương pháp điều trị ung thư giúp ngăn chặn hoặc làm chậm sự di căn bằng cách làm cho các điều kiện ít thích hợp hơn cho sự phát triển của tế bào ung thư.
Ví dụ, thuốc chống tạo mạch ngăn khối u phát triển các mạch máu của chính chúng. Cắt nguồn cung cấp máu cho khối u có tác dụng làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của nó.
Các chất ức chế tyrosine kinase, hoặc TKI, ngăn chặn hoặc làm giảm sự phát triển của khối u bằng cách ngăn chặn các tín hiệu phát triển bên trong hoặc giữa các tế bào ung thư.
Trong khi đó, các nhà khoa học đang nghiên cứu những cách khác để ngăn chặn ung thư lây lan.
Các tế bào khỏe mạnh chứa các phân tử kết dính cho phép chúng kết dính với nhau. Một nghiên cứu năm 2019 cho rằng sự mất chức năng của các phân tử kết dính có thể góp phần vào sự di căn.
Các nhà khoa học cũng đã phát hiện ra rằng các tế bào ung thư tiết ra các chất được gọi là exosomes để kích thích các tế bào u di chuyển. Nghiên cứu về vai trò của các exomes này trong quá trình di căn đang được tiến hành.
Làm thế nào để có thể ngăn ngừa ung thư phổi?
Không phải lúc nào bạn cũng ngăn ngừa được ung thư phổi hoặc giữ cho nó không di căn.
Tuy nhiên, tránh những thứ làm tăng nguy cơ phát triển ung thư phổi sẽ rất hữu ích. Ví dụ, hút thuốc là một yếu tố nguy cơ có thể phòng ngừa được.
Ngoài ra, điều trị đạt được hiệu quả cao hơn trong giai đoạn đầu, do đó, nếu được chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp ngăn ngừa ung thư lây lan.
Tuy nhiên, việc nhận được chẩn đoán sớm vẫn là một thách thức vì thường bệnh không có triệu chứng trong giai đoạn đầu. Đây là lý do tại sao tầm soát rất quan trọng - nó giúp phát hiện ung thư phổi trong khi nó vẫn còn tương đối dễ điều trị.
Tầm soát ung thư phổi
Những người có nguy cơ cao bị ung thư phổi nên làm sàng lọc. Các đối tượng thích hợp cho việc tầm soát này, bao gồm:
- Tuổi từ 55–74 tuổi
- Hiện đang hút thuốc hoặc có tiền sử hút thuốc trong 15 năm qua
- Đã hút một gói một ngày trong 30 năm, hai gói một ngày trong 15 năm, hoặc tương đương
Tầm soát có vai trò giúp phát hiện sớm những thay đổi, khi điều trị hiệu quả sẽ làm giảm hoặc loại bỏ các tế bào ung thư trước khi chúng lây lan.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có điều kiện đến các cơ sở khám sàng lọc.
Tiên lượng xa như thế nào?
Tốc độ lây lan của ung thư phổi phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau, bao gồm loại ung thư và sức khỏe tổng thể. Tất cả những điều này đều ảnh hưởng đến tiên lượng.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, những người mắc bệnh ung thư phổi không phải tế bào nhỏ đã di căn xa có 7% cơ hội sống sót sau 5 năm kể từ khi được chẩn đoán. Đối với những người bị ung thư phổi tế bào nhỏ đã di căn xa, con số này là khoảng 3%.
Điều trị giúp kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong một số trường hợp, chúng cũng có thể làm chậm sự phát triển của ung thư và giúp kéo dài tuổi thọ.
Tìm kiếm sự hỗ trợ
Điều trị và điều chỉnh lối sống có tác dụng giúp thoải mái và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bị ung thư phổi di căn.
Sự hỗ trợ của bạn bè, gia đình và bác sĩ sẽ giúp một người kiểm soát tác động tình cảm và những thách thức thực tế khi sống chung với bệnh ung thư.
Cụ thể, một số điều sau sẽ hữu ích:
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ bạn bè và gia đình
- Tham gia một nhóm hỗ trợ ung thư
- Tham gia tư vấn
- Thường xuyên thảo luận về các triệu chứng và các lựa chọn với các thành viên của nhóm chăm sóc sức khỏe
Ngoài ra, một chuyên gia chăm sóc sức khỏe thường có thể gợi ý các nhóm hỗ trợ và dịch vụ tư vấn thích hợp.
Xem thêm:
- Những dấu hiệu sớm cảnh báo ung thư phổi mà bạn cần biết
- Tiên lượng ung thư phổi giai đoạn cuối (giai đoạn 4): Tỉ lệ sống sót, điều trị...
- Các giai đoạn của bệnh ung thư phổi: Tỷ lệ sống sót, tiên lượng và hơn nữa
- Ung thư phổi ở nữ giới: Dấu hiệu nhận biết và điều trị
- Dấu hiệu sớm của bệnh ung thư phổi ở nam giới là gì?
