Nếu có chấn thương hay bệnh lý ảnh hưởng tới hệ thống này bạn có thể gặp vấn đề đó là rối loạn tiền đình. Chóng mặt và khó khăn trong việc giữ thăng bằng là những triệu chứng phổ biến nhất, nhưng bạn cũng có thể gặp các vấn đề về thính giác và thị lực.
Các dạng rối loạn tiền đình thường gặp
Chóng mặt kịch phát tư thế lành tính (BPPV)
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của chóng mặt người bệnh có cảm giác xoay tròn, nghiêng ngả khi đột ngột thay đổi tư thế. Tình trạng này được cho là do sự dịch chuyển không đúng vị trí của các thạch nhĩ khiến cho tai trong gửi tín hiệu đến não rằng bạn đang di chuyển trong khi thực sự thì không.
BPPV có thể được điều trị thông qua một chuỗi các cử động của đầu. Điều này sẽ giúp tái lập lại vị trí của hạt sỏi về đúng chỗ.
Viêm mê đạo
Đây là bệnh lý nhiễm trùng tai trong. Nó xảy ra khi một cấu trúc nằm sâu trong tai được gọi là mê đạo bị viêm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thăng bằng và thính giác mà còn có thể bị đau tai, áp lực, mủ hoặc dịch chảy ra từ tai, buồn nôn và sốt cao.
Vị trí mê viêm là mê đạo nằm ở tai trong. Nguồn ảnh: healthdirect.org.auNếu viêm mê đạo do nhiễm vi khuẩn, bạn cần dùng thuốc kháng sinh. Bác sĩ cũng có thể kê dùng steroid để giúp giảm viêm hoặc thuốc chống nôn để giúp điều trị triệu chứng nôn mửa và chóng mặt.
Viêm thần kinh tiền đình
Cơ thể nhiễm các loại virus như thủy đậu hoặc sởi, có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh có chức năng dẫn truyền âm thanh và cảm giác thăng bằng từ tai trong đến não. Các triệu chứng phổ biến nhất là đột ngột cảm thấy chóng mặt kèm theo buồn nôn, nôn và đi lại khó khăn.
Để điều trị viêm thần kinh tiền đình, bác sĩ có thể kê các thuốc kháng virus điều trị nguyên nhân.
Bệnh Meniere
Những người mắc bệnh này đột ngột xuất hiện cơn chóng mặt, ù tai (âm thanh vo ve hoặc ồn ào trong tai), giảm thính lực và cảm giác căng đầy ở tai bị ảnh hưởng. Điều này có thể do quá nhiều dịch ở vùng tai trong, nguyên nhân do nhiễm virus, dị ứng hoặc phản ứng tự miễn. Tình trạng mất thính lực sẽ nặng hơn theo thời gian và có thể kéo dài dai dẳng trong một số trường hợp.
Meniere, hệ thống ống nội dịch bị giãn rộng (hình bên phải). Nguồn ảnh: chiropracticspecialtycenter.comMột số thay đổi về lối sống - như hạn chế muối, caffeine, rượu - và sử dụng các thuốc có thể làm giảm các triệu chứng khi chúng xảy ra. Trong một số ít trường hợp, cần phẫu thuật để điều trị giảm các triệu chứng của bệnh. phẫu thuật cắt bỏ phần tổn thương để chúng ngừng gửi tín hiệu sai đến não bộ.
Rò quanh ống nội bạch huyết (PLF)
Tồn tại một vết rách hoặc khuyết giữa tai giữa và nội dịch tai trong gây cảm giác chóng mặt và có thể mất thính lực. PLE có thể là một bệnh bẩm sinh, hoặc có thể chấn thương do thay đổi áp lực (tăng áp lực trong tai), chấn thương vùng đầu hoặc nâng vật nặng.
Phẫu thuật có thể giúp sửa chữa lỗ rò quanh ống nội bạch huyết.Lỗ rò được đóng kín bằng mô được lấy từ phần ngoài của tai.
Các rối loạn tiền đình khác
U dây thần kinh thính giác
Khối u nằm ở tai trong, lành tính, phát triển chậm, nhưng có thể chèn ép các dây thần kinh chi phối thính giác và thăng bằng, dẫn đến giảm thính lực, ù tai và chóng mặt. Trong một số trường hợp, khối u có thể đè lên dây thần kinh mặt và gây cảm giác tê bì một bên mặt.
Phẫu thuật có thể cắt bỏ khối u, sau đó các bác sĩ sẽ tiến hành xạ trị để ngăn khối u phát triển.
Nhiễm độc
Một số loại thuốc và hóa chất có thể gây phá hủy tai trong. Một số khác gây tổn thương hệ thống thần kinh kết nối tai trong với não bộ. Các nguyên nhân này gây mất khả năng nghe. Đôi khi, các triệu chứng sẽ cải thiện nếu ngừng sử dụng thuốc hay tiếp xúc hóa chất. Một số trường hợp khác, có thể gây tổn thương vĩnh viễn.
Cống tiền đình giãn rộng (EVA)
Những ống xương nhỏ, hẹp đi từ tai trong đến mặt bên hộp sọ được gọi là cống tiền đình. Nếu lớn hơn mức bình thường, có thể dẫn đến mất thính giác. Nguyên nhân của EVA còn chưa rõ, nhưng dường như có liên quan đến di truyền.
Hình ảnh cắt lớp vi tính cho thấy cống tiền đình giãn rộng cả hai bên trên bệnh nhân này. Nguồn ảnh: researchgate.netChưa có phương pháp điều trị EVA nào được chứng minh. Cách bảo vệ thính lực tốt nhất là tránh các môn thể thao hoặc bất kỳ thứ gì có thể dẫn đến chấn thương vùng đầu và tránh những thay đổi đột ngột về áp suất,ví dụ như môn lặn.
Migraine tiền đình
Nếu não bộ gửi tín hiệu sai đến hệ thống thăng bằng, có thể dẫn đến những cơn đau đầu dữ dội, chóng mặt, nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh, giảm thính lực và ù tai. Một số người cũng xuất hiện triệu chứng nhìn mờ.
Nếu bạn bị migraine tiền đình thường xuyên, bác sĩ sẽ kê các thuốc dự phòng bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chẹn kênh canxi (tác dụng giãn mạch),.
Mal de debarquement
Khi bạn có hoạt động cần di chuyển mà chưa từng trải qua trước đây, như đi thuyền, não bộ sẽ thích nghi với cảm giác này. Nhưng đôi khi, có thể bị “mắc kẹt”, không thích nghi được và cảm thấy mất thăng bằng, giống như đang đung đưa hoặc lắc lư, ngay cả khi đã ngừng di chuyển. Tình trạng này sẽ cải thiện sau vài giờ nhưng đôi khi các triệu chứng có thể tồn tại trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều năm.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác như đi bộ loạng choạng, khó tập trung hoặc mệt mỏi. Chưa có cách điều trị, nhưng có thể kiểm soát các triệu chứng bằng thuốc và các biện pháp phục hồi chức năng tiền đình.
