Yếu tố dạng thấp (rheumatoid factor- RF) là gì?
Những người khỏe mạnh không có yếu tố RF, do đó sự hiện diện của RF trong máu chỉ ra rằng bạn đang mắc bệnh tự miễn.
Đôi khi những người không có bất kỳ vấn đề sức khoẻ nào cũng tạo ra một lượng nhỏ RF. Điều này rất hiếm và các bác sĩ không giải thích được tại sao nó lại xảy ra như vậy.
Tại sao bác sĩ lại yêu cầu xét nghiệm này?
Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để kiểm tra sự hiện diện của RF nếu họ nghi ngờ bạn mắc bệnh tự miễn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp hoặc hội chứng Sjögren.
Các vấn đề sức khỏe khác cũng có thể gây ra mức RF tăng cao hơn bình thường bao gồm:
- Nhiễm trùng mạn tính.
- Xơ gan, tổn thương cũ ở gan.
- Cryoglobulinemia có nghĩa là có các protein bất thường trong bệnhmáu.
- Viêm da
- Viêm phổi
- Bệnh mô liên kết hỗn hợp
- Lupus ban đỏ hệ thống
- Ung thư
Một số vấn đề sức khỏe có thể khiến nồng độ yếu tố RF tăng cao, nhưng sự hiện diện của protein này không được sử dụng để chẩn đoán những tình bệnh này. Những bệnh này bao gồm:
- HIV / AIDS
- Viêm gan
- Nhiễm virus cúm
- Bệnh nhiễm trùng
- Bệnh phổi và gan mạn tính
- Bệnh bạch cầu cấp hoặc mạn
Các triệu chứng nào để bác sĩ yêu cầu xét nghiệm yếu tố RF?
Các bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm này cho người có triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp, bao gồm:
- Cứng khớp
- Tăng đau khớp và tăng cứng khớp vào buổi sáng
- Có các hạt thấp dưới da
- Mất sụn
- Tiêu xương
- Nóng và sưng khớp.
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm để chẩn đoán hội chứng Sjögren, một bệnh mà các tế bào bạch cầu tấn công màng nhầy và các tuyến ngoại tiết của mắt và miệng
Các triệu chứng của tình trạng viêm tự miễn hệ thống mạn tính này chủ yếu là khô miệng và mắt, và cũng bao gồm mệt mỏi, đau khớp và cơ.
Hội chứng Sjögren chủ yếu xảy ra ở phụ nữ và đôi khi xuất hiện cùng với các bệnh miễn dịch tự miễn khácbao gồm cả viêm khớp dạng thấp.
Điều gì sẽ xảy ra trong quá trình xét nghiệm?
Xét nghiệm RF là một xét nghiệm máu đơn giản. Trong quá trình kiểm tra, nhân viên y tế lấy máu từ tĩnh mạch ở vị trí cánh tay hoặc mu bàn tay. Việc lấy máu chỉ diễn ra trong vài phút. Để lấy máu, nhân viên y tế sẽ:
- Xác định vị trí ven trên da.
- Buộc một sợi dây garo quanh cánh tay để tĩnh mạch nhanh chóng được bơm đầy máu.
- Sát khuẩn vị trí lấy máu và đâm một kim nhỏ vào tĩnh mạch.
- Lấy máu và bơm máuvào một ống nghiệm.
- Che vết kim bằng gạc và băng dính để cầm máu.
- Gửi mẫu máu đến phòng xét nghiệm để được kiểm tra kháng thể RF.

Rủi ro của xét nghiệm yếu tố dạng thấp RF
Các biến chứng sau xét nghiệm hiếm khi xảy ra, nhưng cũng có thể xảy ra một số trường hợp sau tại vị trí vết kim :
- Đau
- Chảy máu
- Bầm tím
- Nhiễm trùng
Bạn luôn có nguy cơthấp bị nhiễm trùng ở bất cứ khi nào da bị tổn thương. Để tránh điều này, hãy giữ cho vết thương sạch sẽ và khô ráo.
Cũng có một nguy cơ nhỏ bị choáng, chóng mặt hoặc ngất xỉu trong quá trình lấy máu. Nếu bạn cảm thấy choáng hoặc chóng mặt sau khi lấy máu hãy nói với nhân viên y tế.
Vì tĩnh mạch của mỗi người có kích thước khác nhau nên một số người có thể lấy được máu dễ dàng hơn những người khác. Nếu nhân viên y tế khó tiếp cận các tĩnh mạch, bạn có thể có nguy cơ mắc một số biến chứng đã nêu ở trên cao hơn một chút.
Trong quá trình lấy máu, có thể sẽ cảm thấy đau mức độ nhẹ đến trung bình.
Đây là một xét nghiệm chi phí thấp, không gây nguy cơ nghiêm trọng gì cả cho sức khỏe của bạn.
Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì?
Kết quả xét nghiệm được trả dưới dạng số liệu cụ thể, đó là phép đo lượng kháng thể trong máu của người bệnh đã được pha loãng bao nhiêu trước khi không thể phát hiện được kháng thể RF. Trong phương pháp này, tỷ lệ nhỏ hơn 1/80 được coi là bình thường, hoặc ít hơn 60 đơn vị RF trên mỗi ml máu.
Xét nghiệm dương tính có nghĩa là RF có lưu hành trong máu. Kết quả dương tính được tìm thấy ở 80% những trường hợp bị viêm khớp dạng thấp. Nồng độ của RF cho biết mức độ nghiêm trọng của bệnh và RF cũng có thể được nhìn thấy trong các bệnh miễn dịch khác như lupus và hội chứng Sjögren.
Một số nghiên cứu báo cáo sự giảm nồng độ kháng thể RF ở những bệnh nhân đã được điều trị. Các xét nghiệm khác, chẳng hạn như tốc độ máu lắng và xét nghiệm protein phản ứng C có thể được sử dụng để theo dõi tình trạng của bệnh.
Hãy nhớ rằng xét nghiệm dương tính không có nghĩa là bạn bị viêm khớp dạng thấp. Bác sĩ sẽ xem xét kết quả của xét nghiệm này và kết quả của các xét nghiệm khác mà bạn đã thực hiện, quan trọng hơn là các triệu chứng và khám lâm sàng của bạn để chẩn đoán xác định.