Tán sỏi thận - Tiết niệu: Các phương pháp thường dùng
Sỏi thận hình thành khi các khoáng chất trong nước tiểu kết tinh trong thận tạo thành khối rắn chắc gọi là sỏi. Sỏi có thể bao gồm các tinh thể nhỏ, cạnh sắc hoặc khối mịn và nặng hơn giống như đá sông được đánh bóng. Sỏi thường thoát ra khỏi cơ thể một cách tự nhiên khi đi tiểu.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp cơ thể không thể đào thải được các viên sỏi kích thước lớn qua đường tiết niệu, dẫn đến tổn thương thận. Những người bị sỏi thận có thể bị chảy máu, đau bụng dữ dội hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu. Khi sỏi bắt đầu gây ra những biến chứng này, bác sĩ có thể chỉ định phương pháp tán sỏi.
Tán sỏi được thực hiện như thế nào?
Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích năng lượng cao. Nguồn ảnh: medical-convention.comTán sỏi sử dụng sóng âm để phá vỡ những viên sỏi thận lớn thành những mảnh nhỏ hơn. Những sóng âm này được gọi là sóng xung kích năng lượng cao. Phương pháp tán sỏi phổ biến nhất hiện nay là tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL).
Extracorporeal có nghĩa là “bên ngoài cơ thể”. Trong trường hợp này, đề cập đến nguồn của sóng xung kích, phương pháp tán sỏi ngoài cơ thể sử dụng một cỗ máy bắn phá tạo ra sóng xung kích. Sóng truyền vào cơ thể giúp phá vỡ những viên sỏi.
Tán sỏi ngoài cơ thể đã xuất hiện từ đầu những năm 1980 và nhanh chóng thay thế phẫu thuật như một phương pháp điều trị cho những viên sỏi thận lớn. Tán sỏi ngoài cơ thể là một thủ thuật không xâm lấn, có nghĩa là không cần phẫu thuật. Các thủ thuật không xâm lấn thường an toàn hơn và dễ phục hồi hơn các thủ thuật xâm lấn.
Quá trình tán sỏi mất khoảng 45 phút đến một giờ, có thể được gây tê cục bộ, vùng hoặc gây mê toàn thân để người bệnh không cảm thấy đau.
Sau thủ thuật, các mảnh sỏi vụn được đào thải khỏi thận hoặc niệu quản (ống dẫn từ thận đến bàng quang) qua đường niệu ra ngoài.
Chuẩn bị cho quá trình tán sỏi
Điều quan trọng là phải thông báo cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc kê đơn, không kê đơn hoặc chế phẩm bổ sung mà bạn đang sử dụng. Một số loại thuốc như aspirin (Bufferin), ibuprofen (Advil) và warfarin (Coumadin) hoặc các thuốc chống đông khác có thể cản trở khả năng đông cầm máu của cơ thể.
Bác sĩ có thể yêu cầu ngừng dùng những loại thuốc này trước khi làm thủ thuật. Tuy nhiên, không tự ý ngừng sử dụng các loại thuốc được kê đơn trừ khi có hướng dẫn của bác sĩ.
Một số người tán sỏi bằng phương pháp gây tê tại chỗ, gây tê vùng để giảm đau. Tuy nhiên, hầu hết mọi người thực hiện thủ thuật bằng gây mê toàn thân, khiến người bệnh mê trong suốt quá trình phẫu thuật. Nếu tiến hành gây mê toàn thân, bác sĩ có thể yêu cầu bạn không được uống hoặc ăn bất cứ thứ gì, ít nhất 6 giờ trước khi làm thủ thuật.
Nếu lựa chọn phương pháp gây mê toàn thân để tán sỏi ngoài cơ thể, hãy nhờ bạn bè hoặc người thân trong gia đình đi cùng chăm sóc bạn sau khi làm thủ thuật. Gây mê toàn thân có thể gây buồn ngủ sau khi tán sỏi, vì vậy không nên lái xe cho đến khi thuốc hết tác dụng.
Quy trình tán sỏi
Tán sỏi thường được thực hiện tại bệnh viện với những bệnh nhân ngoại trú. Bạn sẽ đến bệnh viện hoặc phòng khám vào ngày làm thủ thuật, sau đó ra về ngay trong ngày.
Trước khi làm thủ thuật, phải thay áo choàng bệnh viện và nằm trên bàn khám. Sau đó, được nhân viên y tế phát thuốc an thần và kháng sinh để dự phòng nhiễm trùng.
Trong quá trình tán sỏi, các sóng xung kích năng lượng cao sẽ đi qua cơ thể đến chạm tới sỏi thận. Sóng sẽ phá vỡ sỏi thành những mảnh rất nhỏ có thể dễ dàng đi qua hệ thống tiết niệu ra ngoài.
Sau khi làm thủ thuật, sẽ mất khoảng hai giờ để phục hồi sức khỏe trước khi được đưa về nhà. Trong một số trường hợp, có thể phải nhập viện qua đêm để theo dõi thêm. Tốt nhất nên dành một đến hai ngày để nghỉ ngơi tại nhà sau khi làm thủ thuật. Hãy uống nhiều nước trong vài tuần sau khi tán sỏi để giúp thận đào thải các mảnh sỏi còn sót lại.
Biến chứng khi tán sỏi
Nhiễm trùng thận-tiết niệu là biến chứng thường gặp sau tán sỏi. Nguồn ảnh: onlymyhealth.comGiống như hầu hết các thủ thuật, một số rủi ro liên quan đến tán sỏi, bao gồm:
- Chảy máu trong, nếu mức độ chảy máu nặng cần phải truyền máu.
- Nhiễm trùng, thậm chí tổn thương thận khi một mảnh sỏi chặn nước tiểu ra khỏi thận.
- Tán sỏi có thể làm hỏng thận khiến thận không hoạt động tốt sau khi tiến hành thủ thuật.
Các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra bao gồm tăng huyết áp hoặc suy thận.
Tiên lượng xa của những người bị sỏi thận
Nhìn chung, những người bị sỏi thận có tiên lượng tốt. Khả năng phục hồi có thể khác nhau tùy thuộc vào số lượng và kích thước của sỏi nhưng tán sỏi thường có thể loại bỏ hoàn toàn sỏi ra khỏi cơ thể. Trong một số trường hợp, có thể cần điều trị bổ sung.
Mặc dù phương pháp tán sỏi rất hiệu quả đối với hầu hết mọi người nhưng vẫn có khả năng tái phát sỏi.
Xem Thêm:
- Tán sỏi ngoài cơ thể: Chỉ định, quy trình, biến chứng và hồi phục
- Tán sỏi qua da: Chỉ định, quy trình, theo dõi sau thủ thuật
- Tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser: Chỉ định, quy trình và phục hồi
