Người đối diện nhẹ nhàng đưa tay ra và làm rối tung mái tóc của bạn. Ngón tay của họ nhẹ nhàng xoa và gãi da đầu bạn. Họ thì thầm vào tai bạn, hơi thở trong giọng nói có lúc ngắt quãng bởi tiếng chép nhẹ của môi và lưỡi. Cảm giác râm ran bắt đầu ở sau cổ, di chuyển lên phía đầu. Bạn gần như có thể cảm nhận được hơi thở họ trên da của bạn và móng tay họ chạy dọc sau gáy.
Nhưng gần như họ không thực sự ở đó, mà xuất hiện ở trên màn hình máy tính và bạn đang ngồi ở nhà với một cặp tai nghe.
Chào mừng bạn đến với thế giới của ASMR, một hiện tượng tâm lý đang ngày càng trở nên phổ biến nhanh chóng.
ASMR là gì?
ASMR (Autonomous Sensory Meridian Response – Phản ứng cực khoái độc lập) đề cập đến cảm giác râm ran hoặc ấm nóng được kích hoạt bởi âm thanh hoặc hình ảnh cụ thể. Nó thường xuất hiện từ đỉnh đầu hoặc sau cổ và có thể di chuyển ra khắp vùng ngoại vi của cơ thể.
Cảm giác này có một số tên gọi nhiều màu sắc hơn, bao gồm: “cực khoái não” hoặc “cảm giác râm ran ở não”.
Bản thân ASMR cũng được coi là “khiêu dâm kín đáo”.
Trong vài năm, ASMR đã phát triển từ một nhóm nhỏ những người thảo luận về nó trên các trang web như Reddit, trở thành một hiện tượng văn hóa chính thức.
Ngày nay, có hàng trăm người tạo các nội dung ASMR trên YouTube ( được gọi là ASMRtist) với những video thu hút hàng triệu lượt xem.
Ngoài ra số lượng nội dung ASMR đa dạng đến mức đáng kinh ngạc. Bạn có thể thấy một người phụ nữ ăn các món khác nhau trong khi một micrô công suất cao khuếch đại âm thanh cô phát ra khi ăn từng miếng một, vừa húp vừa nhai, hoặc thưởng thức một phiên đóng vai giả với một người bạn tình lãng mạn, tập trung vào các trải nghiệm xúc giác khác nhau (chẳng hạn như chơi với các loại bọt hoặc chất nhờn), hoặc đơn giản là lắng nghe tiếng thì thầm nhẹ nhàng.
ASMR đem lại hiệu quả bằng cách nào?
Bất chấp sự phổ biến của ASMR, các nhà khoa học vẫn chưa hiểu nhiều về lý do tại sao ASMR đem lại ảnh hưởng tới con người.
Những người trải nghiệm ASMR cũng không thực sự hiểu nó. Họ chỉ biết rằng họ đã tìm thấy một cộng đồng những người cùng mối quan tâm, và dường như cộng đồng này đã phát triển trên khắp internet và trên toàn thế giới.
Ashlie, người mà được biết đến với cái tên WhispersUnicorn trên YouTube, đã trải nghiệm ASMR và làm video trong bảy năm qua. Trong thời gian đó, cô ấy đã thu được hơn 150 nghìn người đăng ký theo dõi. Các video nổi tiếng nhất của cô có hàng triệu lượt xem.
Ashlie Holbrook, được biết đến trên YouTube với cái tên WhispersUnicorn. Nguồn: https://www.denverpost.comCô cho biết ASMR đã giúp cô vượt qua chứng mất ngủ, giúp cô thư giãn và giảm lo lắng.
Sau khi sinh con trai, cô cho biết mình đã sử dụng ASMR để đối phó với chứng trầm cảm sau sinh.
Yếu tố kích hoạt cụ thể của Ashlie là tiếng thì thầm.
“Khi mới lớn, tôi có một người cô đặc biệt rất ân cần với tôi. Cô ấy rất tinh tế và không có con gái, vì vậy bất cứ khi nào tôi ở bên cô ấy, cô ấy luôn ân cần cưng nựng tôi và thực sự, rất khéo léo trong cách cô ấy đối xử với tôi. Cô ấy chải tóc cho tôi, trang điểm cho tôi, ”Ashlie nói, và đưa ra giả thuyết về lý do tại sao tiếng thì thầm lại khiến cô trải qua cảm giác ASMR.
Cô cũng cho biết Bob Ross, họa sĩ chương trình truyền hình dành cho trẻ em, là người có ảnh hưởng lớn đến cô khi cô là một ASMRtist. Cô ấy không đơn độc. Chuyên mục ASMR liệt kê Bob Ross như một “tác nhân kích hoạt ASMR phổ biến” cùng với những kỹ thuật như tiếng thì thầm, hội họa và tiếng cọ vẽ.
Mặc dù có nhiều thuật ngữ hấp dẫn được sử dụng để mô tả ASMR, Ashlie cho biết trải nghiệm của cô thực sự không giống như cực khoái chút nào. Nó thậm chí không phải tình dục.
“Đối với tôi nó giống như một tiếng ồn xung quanh. Nó cho phép tôi ngừng suy nghĩ về tất cả những việc tôi phải làm và tất cả những thứ đang lướt qua tâm trí bạn lúc 3 giờ sáng, bạn có thể chỉ cần thoát ra ngoài và lắng nghe ai đó nói về bất cứ điều gì"cô ấy chia sể.
Bắt đầu nghiên cứu
Khi ASMR đã chuyển từ bên rìa của Internet vào tâm điểm chú ý, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu chú ý.
Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học về ASMR hầu như còn rât nghèo nàn.
Bài báo nghiên cứu đầu tiên về chủ đề này được xuất bản vào năm 2015 bởi các nhà nghiên cứu trong khoa tâm lý học tại Đại học Swansea, Vương quốc Anh.
Nghiên cứu đó về cơ bản đã đặt nền tảng cho các nghiên cứu trong tương lai về ASMR, bằng cách sử dụng một nhóm nhỏ người để tìm ra các yếu tố kích hoạt phổ biến và liệu việc xem video ASMR có ảnh hưởng đến tâm trạng hay không.
Kết quả của họ cho thấy rằng xem ASMR có thể mang lại “tâm trạng nhẹ nhõm tạm thời” và một số người có thể sử dụng nó để thư giãn và giảm căng thẳng.
Vẫn còn rất nhiều câu hỏi về ASMR, và các nhà nghiên cứu hiện đang tìm hiểu sâu hơn về hiện tượng này.
Các nhà khoa học Canada tại Đại học Ryerson ở Toronto và Đại học Winnipeg đã xuất bản một bài báo trên tạp chí trong năm nay nghiên cứu ASMR như một dạng chánh niệm.
Họ đã có 284 người tham gia nghiên cứu hoàn thành một loạt bảng câu hỏi để so sánh trải nghiệm ASMR với chánh niệm - một trạng thái ý thức được nghiên cứu kỹ lưỡng.
Trong nghiên cứu, các tác giả gọi ASMR là “trải nghiệm cảm giác không điển hình”, cùng với “phản ứng cảm xúc”.
Bạn có thể đã gặp phải điều gì đó tương tự, mặc dù không giống nhau, khi nghe bài hát yêu thích của mình.
Đồng tác giả nghiên cứu Stephen Smith, giáo sư tâm lý học tại Đại học Winnipeg, Canada cho rằng: “Một số người cảm thấy ớn lạnh sống lưng khi nghe một số bản nhạc hoặc các sự kiện gây xúc động; cái này được gọi là cảm giác rùng mình (frisson). Những người khác có cảm giác đi kèm (synesthesia), trong đó một trải nghiệm cảm giác tự động gợi ra cảm giác khác, chẳng hạn như một con số được viết kèm theo nhận thức về màu sắc.”
Ông nói thêm, “ASMR độc đáo theo một số cách. Đầu tiên, mọi người thường có thể kiểm soát cường độ cảm giác rộn ràng của họ (ở một mức độ nào đó). Ngoài ra, cảm giác râm ran này xuất hiện khá thường xuyên thay vì hiếm khi xảy ra như frisson ”.
Nó không chỉ ở trong đầu bạn
ASMR có những tác động đối với sinh lý của cơ thể có thể đo lường được.
Trong một nghiên cứu được công bố vào năm nay, từ Đại học Sheffield ở Vương quốc Anh, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng xem ASMR làm giảm nhịp tim và tăng độ dẫn của da.
Các nhà nghiên cứu cho biết các chỉ số sinh lý này “phù hợp với ý kiến cho rằng ASMR đem lại sự dễ chịu, êm dịu nhưng cũng là một trải nghiệm hoạt hóa.”
Nghiên cứu cũng phân biệt sâu hơn giữa trải nghiệm của ASMR với frisson – cảm giác có liên quan đến tăng nhịp tim và tình trạng kích thích.
“Chúng tôi muốn dựa trên khoa học để kiểm tra ý tưởng ASMR là một trải nghiệm thư giãn, hơn là dựa vào các báo cáo và giai thoại,” tác giả đầu tiên Tiến sĩ Giulia Poerio, một nhà nghiên cứu tại Khoa Tâm lý tại Đại học Sheffield, Vương quốc Anh cho biết. “Bây giờ chúng tôi có bằng chứng khách quan hơn cho rằng ASMR đem lại sự thư giãn.”
Mặc dù các bằng chứng ban đầu chỉ ra tiềm năng của ASMR giúp giảm căng thẳng, nhiều chuyên gia đồng ý rằng vẫn chưa có đủ nghiên cứu để biết chắc chắn liệu ASMR có thể trở thành một phương pháp điều trị hợp pháp hay đem lại giá trị lâm sàng hay không.
Một nghiên cứu khác được công bố trong năm nay cho thấy: các cơ chế của ASMR vẫn chưa được hiểu rõ, trên thực tế, hiện tượng này có thể bị ảnh hưởng ở một mức độ nào đó bởi niềm tin vào trải nghiệm ASMR - một loại hiệu ứng giả dược được nâng cao.
Dù đã đem lại nhiều lợi ích trên thực tế, nhưng hiện vẫn chưa có đầy đủ nghiên cứu về ASMR, nguồn: https://spiritofsapphire.co.uk“Bởi vì có quá ít hiểu biết về quan hệ nhân quả, các đồng tác giả của tôi và tôi đã đưa ra một lời giải thích đầy tiềm năng và rất đơn giản, đó là một số người có thể trải qua ASMR vì họ mong đợi điều đó,” tác giả đầu tiên Daniella K. Cash, một Ứng viên Tiến sĩ tại chương trình tiến sĩ Khoa học não bộ và Nhận thức tại Đại học Bang Louisiana, Hoa Kỳ.
Nghiên cứu của họ phát hiện ra rằng những người chưa từng trải qua ASMR trước đây có nhiều khả năng gặp được phản ứng này khi xem video nếu họ được thông báo trước rằng video đó nhằm mục đích gây ra ASMR, ngay cả khi video đó không thực sự chứa bất kỳ nội dung kích hoạt ASMR nào.
Cash cho biết: “Kết quả của chúng tôi cho thấy trải nghiệm ASMR có thể (ít nhất một phần) phụ thuộc vào những gì người dùng mong đợi sẽ trải nghiệm.
Mặc dù thiếu bằng chứng khoa học, nhưng các giai thoại ủng hộ ASMR như một liệu pháp thư giãn là rất thuyết phục – vì vậy hiện tượng này ngày càng trở nên phổ biến.
Tính mới của nó dường như cũng là một động lực cho các nhà nghiên cứu.
Smith cho biết: “Hầu hết các hiện tượng liên quan đến não bộ mà tôi gặp phải đã được nghiên cứu trong nhiều thập kỷ, đôi khi hàng thế kỷ. Đây có thể là cơ hội chỉ có một lần trong đời để có thể khám phá thứ trải nghiệm của con người mới chỉ được biết đến trong thập kỷ qua với tất cả ý định và mục đích của nó.
Từ góc độ lâm sàng, ASMR rất hấp dẫn nhưng chưa đủ nghiên cứu để có thể được coi như một phương pháp điều trị hợp pháp.
Poerio nói: “Còn rất sớm để nói về các ứng dụng thực tế của ASMR, nhưng chắc chắn mọi người đã sử dụng video ASMR để giúp chống lại căng thẳng, lo lắng, trầm cảm, mất ngủ và cô đơn.”
“Nghiên cứu ASMR vẫn chưa được đầy đủ,” Cash đồng ý. “Với tư cách là các nhà khoa học, chúng tôi có trách nhiệm tìm hiểu đầy đủ về một hiện tượng trước khi chúng ta coi nó là phương pháp điều trị mà các bác sĩ và học viên nên sử dụng.”
Điểm mấu chốt
Việc thiếu bằng chứng khoa học đã không ngăn được hàng triệu người tìm kiếm video ASMR trực tuyến, kể từ lần đầu tiên nó xuất trên thanh công cụ tìm kiếm của Google vào năm 2011. Và mức độ phổ biến của nó ngày càng tăng chứ không có dấu hiệu chậm lại.
ASMR có thể đang được chú ý trong nền văn hóa đại chúng, còn những người ủng hộ nhiệt tình nhất của nó thì vẫn đứng đằng sau và coi nó như một liệu pháp hợp pháp.
Ashlie nói: “Có rất nhiều người đã nói với tôi rằng tôi đã giúp họ thoát khỏi Ambien và các loại thuốc ngủ khác. Tôi có những người lính bị PTSD đã trung thành xem video của tôi và tôi cũng muốn giới thiệu những chủ đề đó”.
Nếu bạn tò mò về việc liệu ASMR có thể giúp được gì cho bạn hay không, thì chỉ có một cách để tìm hiểu. Tìm video, đeo một cặp tai nghe và nhấp vào phát. Biết đâu bộ não của bạn có thể sẽ rộn ràng hơn.
