Viêm xoang mạn tính có thể do nhiễm trùng, polyp mũi hoặc viêm niêm mạc xoang. Viêm xoang mạn tính còn được gọi là viêm niêm mạc xoang mạn tính, tình trạng này có thể ảnh hưởng đến cả người lớn và trẻ em.
Triệu chứng
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của viêm xoang mạn tính bao gồm:
- Viêm mũi
- Chảy nước mũi đặc, thay đổi màu nước mũi
- Chảy nước mũi sau cổ họng
- Mũi bị tắc hoặc nghẹt • Đau, nhức và sưng quanh mắt, má, mũi hoặc trán
- Giảm khứu giác và vị giác
Các dấu hiệu và triệu chứng khác có thể bao gồm:
- Đau tai
- Đau đầu
- Đau nhức ở hàm trên và răng của bạn
- Ho hoặc hắng giọng
- Viêm họng
- Hôi miệng
- Mệt mỏi
Viêm xoang mạn tính và viêm xoang cấp tính có các dấu hiệu và triệu chứng tương tự nhau. Nhưng viêm xoang cấp tính là tình trạng nhiễm trùng tạm thời của các xoang thường kết hợp với cảm lạnh. Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm xoang mạn tính kéo dài ít nhất 12 tuần, nhưng bạn có thể bị vài đợt viêm xoang cấp tính trước khi phát triển thành viêm xoang mạn tính. Sốt không phải là dấu hiệu phổ biến của bệnh viêm xoang mạn tính, nhưng có thể gặp trong viêm xoang cấp tính.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ
- Bạn đã bị viêm xoang nhiều lần và tình trạng bệnh không đáp ứng với điều trị
- Các triệu chứng viêm xoang kéo dài hơn 10 ngày
- Các triệu chứng không cải thiện sau khi được bác sĩ điều trị
Đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu có các dấu hiệu hoặc triệu chứng sau vì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng:
- Sốt
- Sưng hoặc đỏ quanh mắt
- Đau đầu dữ dội
- Sưng trán
- Mệt mỏi
- Nhìn đôi hoặc các thay đổi về thị lực khác
- Cổ cứng
Nguyên nhân
Nguyên nhân phổ biến của viêm xoang mạn tính bao gồm:
- Polyp mũi. Những biểu mô quá sản có thể làm tắc đường mũi hoặc xoang.
- Lệch vách ngăn mũi. Vẹo vách ngăn giữa hai lỗ mũi có thể hạn chế hoặc chặn các lỗ thông xoang, làm cho các triệu chứng của bệnh viêm xoang trở nên trầm trọng hơn.
- Các tính trạng sức khỏe khác. Các biến chứng của các tình trạng như xơ nang, HIV và các bệnh liên quan đến hệ thống miễn dịch khác có thể dẫn đến tắc mũi.
- Nhiễm trùng đường hô hấp. Nhiễm trùng đường hô hấp - thường gặp nhất là cảm lạnh - có thể làm viêm và dày màng xoang và chặn sự thoát dịch nhầy. Những bệnh nhiễm trùng này có thể do virus hoặc vi khuẩn gây ra.
- Dị ứng như phấn hoa. Tình trạng viêm xảy ra do dị ứng có thể làm tắc các xoang.
Các yếu tố nguy cơ
Polyp mũi xoang nguyên nhân gây viêm xoang mạn (nguồn: https://www.mayoclinic.org )Bạn có nhiều nguy cơ bị viêm xoang mạn tính nếu:
- Vách ngăn mũi lệch
- Polyp mũi
- Bệnh hen suyễn
- Nhạy cảm với aspirin
- Nhiễm trùng răng miệng
- Nhiễm nấm
- Khối u
- Rối loạn hệ thống miễn dịch như HIV / AIDS hoặc xơ nang
- Dị ứng phấn hoa hoặc một tình trạng dị ứng khác
- Thường xuyên tiếp xúc với các chất ô nhiễm như khói thuốc lá
Các biến chứng
Các biến chứng nghiêm trọng của viêm xoang mạn tính rất hiếm, nhưng có thể bao gồm:
- Các vấn đề về thị lực. Nếu nhiễm trùng xoang lan đến hốc mắt, nó có thể gây giảm thị lực hoặc mù lòa vĩnh viễn.
- Nhiễm trùng. Thông thường, những người bị viêm xoang mạn tính có thể bị viêm màng não, nhiễm trùng ở xương hoặc nhiễm trùng da nghiêm trọng.
Phòng ngừa
Thực hiện các biện pháp sau để giảm nguy cơ bị viêm xoang mạn tính:
- Tránh nhiễm trùng đường hô hấp trên. Tránh tiếp xúc với những người bị cảm lạnh hoặc những người bị bệnh nhiễm trùng khác. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, đặc biệt là trước bữa ăn.
- Kiểm soát tính trạng dị ứng. Gặp bác sĩ để kiểm soát các triệu chứng. Tránh tiếp xúc với những thứ bạn bị dị ứng bất cứ khi nào có thể.
- Tránh khói thuốc lá và không khí ô nhiễm. Khói thuốc lá và các chất gây ô nhiễm không khí có thể gây kích ứng và làm viêm phổi và mũi.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm. Nếu không khí trong nhà khô, chẳng hạn như khi để ép nhiệt không khí nóng, việc bổ sung độ ẩm cho không khí có thể giúp ngăn ngừa viêm xoang. Đảm bảo giữ cho máy tạo ẩm luôn sạch sẽ và không bị nấm mốc bằng cách vệ sinh thường xuyên và kỹ lưỡng.
Chẩn đoán
Bác sĩ có thể hỏi về các triệu chứng của bạn. Họ có thể ghi nhận các triệu chứng đau mũi, mặt và quan sát bên trong mũi của bạn khi khám sức khỏe. Các phương pháp chẩn đoán viêm xoang mạn tính bao gồm:
- Các xét nghiệm hình ảnh. Hình ảnh được chụp bằng CT hoặc MRI có thể hiển thị chi tiết các xoang và vùng mũi, giúp xác định chính xác tình trạng viêm sâu hoặc tắc nghẽn vật lý, chẳng hạn như polyp, khối u hoặc nấm rất khó phát hiện bằng nội soi.
- Quan sát trực tiếp xoang mũi. Một ống mỏng, linh hoạt với đèn sợi quang đưa vào mũi cho phép bác sĩ xem xét bên trong các xoang mũi, có thể nhìn thấy vách ngăn mũi bị lệch, polyp hoặc khối u.
- Thử nghiệm dị nguyên. Nếu bác sĩ nghi ngờ dị ứng có thể gây ra viêm xoang mạn tính, họ có thể đề nghị kiểm tra dị ứng da. thử nghiệm da an toàn và nhanh chóng, đồng thời có thể giúp phát hiện ra chất gây dị ứng nào gây ra viêm xoang mạn tính.
- Nuôi cấy dịch mũi xoang. Việc nuôi cấy nói chung là không cần thiết để chẩn đoán viêm xoang mạn tính. Tuy nhiên, khi tình trạng không đáp ứng với điều trị hoặc ngày càng xấu đi, bác sĩ có thể lấy bệnh phẩm tromg mũi xoang có thể giúp xác định nguyên nhân, chẳng hạn như vi khuẩn hoặc nấm.
Điều trị
Phương pháp điều trị viêm xoang mạn tính bao gồm:
- Thuốc corticosteroid nhỏ mũi. Những loại thuốc xịt mũi này giúp ngăn ngừa và giảm viêm. Ví dụ bao gồm fluticason, triamcinolon, budesonid, mometason và beclomethason. Nếu thuốc xịt không đủ hiệu quả, bác sĩ có thể khuyên bạn nên rửa bằng dung dịch nước muối pha với budesonid hoặc sử dụng dung dịch khí dung cho mũi.
- Rửa mũi bằng nước muối, với thuốc xịt hoặc dung dịch xịt mũi, làm giảm sự thoát nước và rửa sạch các chất gây kích ứng và dị ứng.
- Corticosteroid đường uống hoặc đường tiêm. Những loại thuốc này được sử dụng để giảm viêm do viêm xoang nặng, đặc biệt nếu bạn bị polyp mũi. Corticosteroid đường uống có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng khi sử dụng lâu dài, vì vậy chúng chỉ được sử dụng để điều trị các triệu chứng nghiêm trọng.
- Thuốc dị ứng. Nếu dị ứng là nguyên nhân gây ra viêm xoang, bác sĩ có thể kê các loại thuốc dị ứng.
- Điều trị giải mẫn cảm bằng aspirin, nếu bạn có phản ứng với aspirin gây viêm xoang và polyp mũi. Dưới sự giám sát y tế, bạn sẽ được sử dụng liều aspirin tăng dần để tăng khả năng chịu đựng của mình.
- Điều trị kháng nấm. Nếu nhiễm trùng do nấm, bạn có thể được điều trị bằng thuốc kháng nấm.
- Thuốc điều trị polyp mũi, viêm xoang mạn tính. Nếu bạn bị polyp mũi và viêm xoang mạn tính, bác sĩ có thể tiêm một mũi tiêm dupilumab hoặc omalizumab để điều trị tình trạng của bạn. Những loại thuốc này có thể làm giảm kích thước của polyp mũi và giảm nghẹt mũi.
Thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh đôi khi cần thiết đối với bệnh viêm xoang nếu tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn. Nếu bác sĩ không thể loại trừ các nhiễm trùng tiềm ẩn, họ có thể đề nghị dùng kháng sinh, đôi khi cùng với các loại thuốc khác.
Liệu pháp miễn dịch
Nếu dị ứng góp phần gây ra viêm xoang, liệu pháp miễn dịch giúp giảm phản ứng của cơ thể với các chất gây dị ứng cụ thể giúp cải thiện tình trạng bệnh.
Phẫu thuật
Phẫu thuật mũi - xoang có thể là một lựa chọn. Đối với thủ thuật này, bác sĩ sử dụng một ống mỏng, mềm có gắn đèn để quan sát các lỗ xoang. Tùy thuộc vào nguồn gốc của tắc nghẽn, bác sĩ có thể sử dụng các dụng cụ khác nhau để loại bỏ mô hoặc cắt bỏ polyp gây tắc nghẽn mũi. Mở rộng lỗ thông xoang bị hẹp cũng có thể là một lựa chọn để thúc đẩy dẫn lưu dịch.
Phẫu thuật mở rộng lỗ thông xoang bị hẹp giúp thúc đẩy dẫn lưu dịch (nguồn: https://www.mayoclinic.org )Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà
Các biện pháp tự hỗ trợ này có thể giúp giảm các triệu chứng viêm xoang:
- Nghỉ ngơi. Điều này có thể giúp cơ thể bạn chống lại triệu chứng viêm và tăng tốc độ phục hồi.
- Dưỡng ẩm cho xoang. Trùm khăn lên đầu khi bạn hít hơi nước từ bát nước nóng vừa phải. Giữ cho hơi nước hướng vào mặt của bạn. Hoặc tắm bằng vòi hoa sen nước nóng, hít thở không khí ấm, ẩm để làm dịu cơn đau và giúp chất nhầy thoát ra ngoài.
- Chườm ấm. Chườm ấm lên mũi và trán có thể giúp giảm áp lực trong xoang.
- Rửa sạch mũi. Sử dụng bình xịt, ống đựng nước muối hoặc bình rửa mũi được thiết kế đặc biệt để rửa đường mũi của bạn. Biện pháp khắc phục hậu quả tại nhà này, được gọi là rửa mũi, có thể giúp làm sạch các xoang của bạn.
Chuẩn bị cho việc đi khám
Trước tiên, bạn có thể sẽ gặp bác sĩ chăm sóc ban đầu để tìm các triệu chứng của bệnh viêm xoang. Nếu bạn đã có nhiều đợt viêm xoang cấp tính hoặc có vẻ như bị viêm xoang mạn tính, bác sĩ sẽ giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên khoa dị ứng hoặc chuyên khoa tai mũi họng để đánh giá và điều trị.
Bạn có thể làm gì
Lập danh sách:
- Các triệu chứng của bạn, bao gồm bất kỳ triệu chứng nào dường như không liên quan đến lý do đến khám
- Tiền sử bản thân, bao gồm cả việc bạn bị dị ứng hay hen suyễn, và tiền sử y tế gia đình
- Tất cả các loại thuốc, vitamin hoặc các chất bổ sung khác mà bạn đã sử dụng gần đây và liều lượng dùng
- Các câu hỏi cần hỏi bác sĩ
Đối với viêm xoang mạn tính, các câu hỏi cần hỏi bác sĩ bao gồm:
- Nguyên nhân có nhiều khả năng nhất gây ra các triệu chứng của tôi là gì?
- Tôi cần những xét nghiệm nào?
- Tình trạng của tôi có thể là cấp hay mạn tính?
- Có những phương pháp điều trị nào và đề xuất phương pháp nào cho tôi?
- Tôi có những tình trạng sức khỏe khác. Làm thế nào tôi có thể quản lý tốt nhất các bệnh lý này cùng nhau?
- Tôi có nên gặp bác sĩ chuyên khoa không?
- Tôi có thể nhận tài liệu quảng cáo hoặc tài liệu phát tay khác không? giới thiệu những trang web tham khảo?
- Đừng ngần ngại hỏi những câu hỏi khác.
Những gì bạn có thể được hỏi
Bác sĩ có thể sẽ hỏi bạn những câu hỏi, chẳng hạn như:
- Các triệu chứng của bạn bắt đầu khi nào?
- Các triệu chứng của bạn có liên tục hay không thường xuyên không?
- Các triệu chứng của bạn nghiêm trọng như thế nào?
- Có bất cứ điều gì giúp cải thiện các triệu chứng của?
- Điều gì, nếu bất cứ điều gì, dường như làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bạn?
Xem thêm:
- Bệnh viêm xoang : Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị
- Viêm xoang cấp tính: Triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị
- 4 loại thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm bệnh viêm xoang
- Viêm xoang trán: Triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị
- Những điều cần biết về bệnh viêm xoang sàng
