Viêm mũi họng do vi rút gây ra. Tuy nhiên, hiện tại, không có loại thuốc kháng vi rút nào có thể chống lại chúng. Thuốc kháng sinh sẽ không điều trị nhiễm vi rút, vì vậy bác sĩ chỉ kê đơn thuốc kháng sinh nếu người bệnh bị biến chứng do nhiễm vi khuẩn.
Thuốc cảm lạnh không kê đơn có thể giúp giảm các triệu chứng tạm thời, nhưng nó không rút ngắn thời gian nhiễm trùng. Các bác sĩ thường khuyên những người bị cảm lạnh nên nghỉ ngơi, uống nhiều nước và đi khám nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng.
Hãy đọc bài viết này để tìm hiểu thêm về bệnh viêm mũi họng, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và các lựa chọn điều trị.
Viêm mũi họng là gì?
Nguồn ảnh medicalnewstoday.com
Viêm mũi họng là tình trạng viêm nhiễm ở mũi và cổ họng. Nó là một tên khác của cảm lạnh thông thường.
Theo nghiên cứu, người lớn có trung bình 2 đến 4 lần viêm mũi họng mỗi năm, thường là trong những tháng mùa đông. Trẻ em có thể bị viêm mũi họng từ 6 đến 10 lần mỗi năm khi đi học trường học hoặc nhà trẻ. Tình trạng này thường vô hại và khỏi mà không có biến chứng nghiêm trọng. Người bệnh thường phục hồi trong 7–10 ngày.
Nguyên nhân
Hơn 200 loại vi rút có thể gây viêm mũi họng, nhưng rhinovirus là loại phổ biến nhất, vì nó chiếm 10–40% các trường hợp viêm mũi họng.
Bệnh này rất dễ lây lan. Mọi người có thể mắc bệnh qua các giọt bắn nhỏ từ người bị bệnh lây lan qua tiếp xúc hoặc hít thở.
Triệu chứng
Sau khi vi rút xâm nhập vào cơ thể, các triệu chứng bắt đầu trong vòng 1–3 ngày. Các triệu chứng điển hình bao gồm:
- Hắt xì
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
- Viêm họng
- Ho khan
Đôi khi, người bệnh cũng có thể gặp phải:
Mọi người có thể nhầm giữa cảm lạnh (viêm mũi họng) với cúm nhưng các triệu chứng của bệnh cúm lại trầm trọng hơn. Ngoài ra, cảm lạnh phát triển dần dần, trong khi cúm khởi phát đột ngột với sốt cao, ớn lạnh và đau nhức cơ thể.
Chẩn đoán
Các bác sĩ không cần xét nghiệm đặc biệt để chẩn đoán viêm mũi họng. Mọi người rất quen thuộc với các triệu chứng và do đó họ thường không liên hệ với bác sĩ để điều trị.
Bác sĩ chỉ cần quan sát bên trong cổ họng và hỏi về các triệu chứng của người bệnh để biết liệu họ có bị viêm mũi họng hay không.
Khi các bác sĩ nghi ngờ ai đó bị cúm hoặc một tình trạng nghiêm trọng hơn, họ có thể yêu cầu ngoáy mũi hoặc ngoáy họng để giúp chẩn đoán.
Điều trị
Khi bị viêm mũi họng, người bệnh nên nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cũng khuyên những người hút thuốc nên bỏ hoặc giảm hút thuốc, ít nhất là cho đến khi họ cảm thấy khỏe hơn.
Người bệnh cũng nên tránh tiếp xúc với khói thuốc, đặc biệt là trong thời gian bị bệnh, vì nó có thể dẫn đến kích ứng thêm cổ họng và phần còn lại của đường thở.
Không có thuốc chống lại vi rút gây viêm mũi họng hoặc rút ngắn thời gian của các triệu chứng.
Thuốc kháng sinh chỉ có hiệu quả đối với các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, và do đó chúng không giúp ích cho các bệnh nhiễm trùng do vi rút như viêm mũi họng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh cho các biến chứng do vi khuẩn đôi khi phát sinh từ viêm mũi họng.
Một số loại thuốc và thảo dược vẫn được sử dụng để điều trị viêm mũi họng chưa có bằng chứng khoa học mạnh mẽ ủng hộ cho chúng. Hơn nữa, một số sản phẩm tự nhiên có thể có tác dụng phụ. Các loại thuốc và thảo dược đó bao gồm:
Một phương thuốc tiềm năng khác là quả cơm cháy (elderberry). Các bằng chứng hiện có cho thấy rằng quả cơm cháy có thể giúp giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của viêm mũi họng. Tuy nhiên, cần có thêm bằng chứng để chứng minh điều này một cách nhất quán.
Thuốc không kê đơn có thể giúp giảm tạm thời một số triệu chứng, nhưng chúng sẽ không làm cho tình trạng viêm mũi họng biến mất nhanh hơn. Paracetamol có thể giúp giảm sốt và đau nhức, trong khi thuốc thông mũi có thể giúp người bệnh thở dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cảnh báo rằng các thành phần trong thuốc cảm có thể gây ra các vấn đề ở một số người:
- Paracetamol và các thuốc giảm đau khác trong nhiều sản phẩm không kê đơn có thể làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn và loét dạ dày tá tràng.
- Thuốc thông mũi có thể ảnh hưởng xấu đến huyết áp cao và bệnh tuyến giáp.
- Aspirin có thể gây ra một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng được gọi là hội chứng Reye, thường ảnh hưởng đến những người dưới 18 tuổi.
Khi nào cần đi khám bác sĩ
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ khuyên mọi người nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu gặp một hoặc nhiều điều dưới:
- Các triệu chứng nghiêm trọng hoặc bất thường.
- Các triệu chứng kéo dài hơn 10 ngày.
- Trẻ bị cảm lạnh dưới 3 tháng tuổi và hôn mê hoặc sốt.
Ngoài ra, một người nên đi khám bác sĩ nếu họ xuất hiện các triệu chứng cúm, chẳng hạn như ớn lạnh, sốt và đau nhức cơ thể hoặc. Họ cũng nên làm như vậy nếu họ có nguy cơ cao bị cúm:
Người lớn từ 65 tuổi trở lên
Người mang thai
Người có bệnh nền như:
- Bệnh tiểu đường
- Hen suyễn
- Bệnh tim
Phòng ngừa
Các mẹo dưới đây có thể giúp mọi người bảo vệ bản thân và những người khác khỏi viêm mũi họng:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong 20 giây
- Tránh xa những người bị bệnh
- Tránh chạm vào miệng, mắt và mũi bằng tay chưa rửa
Người bệnh có thể giảm nguy cơ lây truyền cho người khác bằng cách:
- Ở nhà khi bị bệnh
- Tránh xa mọi người trước khi ho hoặc hắt hơi
- Tránh tiếp xúc gần gũi với người khác, chẳng hạn như ôm hoặc bắt tay
- Hắt hơi hoặc ho vào khăn giấy và sau đó bỏ nó đi
- Rửa tay sau khi hắt hơi hoặc ho
Tóm tắt
Viêm mũi họng là một tình trạng rất phổ biến liên quan đến viêm nhiễm ở mũi và họng. Nó là một tên khác của cảm lạnh thông thường.
Trung bình, người lớn có 2 đến 4 lần viêm mũi họng mỗi năm, và trẻ em có thể bị từ 6 đến 10 lần. Tình trạng thường kéo dài 7–10 ngày.
Các bác sĩ thường chẩn đoán viêm mũi họng mà không cần xét nghiệm. Không có loại thuốc nào có thể rút ngắn quá trình bệnh và không có đủ nghiên cứu để chứng minh tính hiệu quả và an toàn của các biện pháp tự nhiên.
