Bài viết này cung cấp thông tin cho bạn về một số lý do tại sao mọc răng và sốt có thể xảy ra cùng nhau, các triệu chứng mọc răng - cũng như những triệu chứng không phải, các biện pháp có thể giảm khó chịu cho trẻ khi mọc răng và cuối cùng là lúc nào cần đưa trẻ đi khám.
Mọc răng có thể gây sốt không?
Các chuyên gia sức khỏe đã cảnh báo rằng sốt không phải là triệu chứng của việc mọc răng mà là của nhiễm trùng. Nhiễm trùng thường xảy ra thường xuyên hơn khi trẻ được 6 – 12 tháng tuổi, và thời điểm này cũng trùng với độ tuổi mà hầu hết trẻ em bắt đầu mọc răng.
Có 2 lý do chính khiến mọc răng và nhiễm trùng ở trẻ xảy ra vào cùng thời gian:
- Tăng khả năng tiếp xúc với các mầm bệnh mới: Khi được 6 – 12 tháng tuổi, trẻ hay đưa đồ vật khác nhau vào miệng, mút và nhai để khám phá thế giới xung quanh. Điều này khiến trẻ tiếp xúc với các mầm bệnh mới.
- Mất kháng thể: Khi được 6 – 12 tháng tuổi, lượng kháng thể mà mẹ truyền sang cho trẻ trong khi sinh mất đi. Điều này có nghĩa là hệ thống miễn dịch của trẻ yếu hơn và dễ bị vi trùng tấn công.
Tóm lại, sốt có thể xảy ra cùng lúc với trẻ mọc răng. Tuy nhiên, sốt là một dấu hiệu của nhiễm trùng, chứ không phải là một triệu chứng bình thường của quá trình mọc răng.
Định nghĩa sốt ở trẻ
Đối với trẻ lớn hơn 3 tháng tuổi, sốt là khi nhiệt độ từ 38.4 độ C trở lên. (nguồn: aboutkidshealth.ca)Ở trẻ sơ sinh, như thế nào được coi là sốt một phần phụ thuộc vào độ tuổi và phương pháp đo nhiệt độ của trẻ. Các chuyên gia y tế định nghĩa sốt ở trẻ như sau:
- Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi: Sốt là khi nhiệt độ từ 38oC trở lên.
- Trẻ em lớn hơn: Sốt là khi nhiệt độ từ 38.5oC trở lên.
Các triệu chứng mọc răng ở trẻ
Hầu hết trẻ sơ sinh bắt đầu mọc răng vào khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, một số trẻ có thể bắt đầu mọc răng sớm nhất là 4 tháng, trong khi một số trẻ bắt đầu mọc răng muộn nhất là 12 tháng. Sau khi mọc những chiếc răng đầu tiên, trẻ sơ sinh sẽ tiếp tục mọc những chiếc răng mới với khoảng cách giữa các lần là vài tháng.
Dưới đây là một số triệu chứng mà trẻ sơ sinh có thể gặp phải khi mọc răng.
Đau
Trẻ sơ sinh có thể bị đau nướu nhẹ khi mọc răng. Khi răng nhú ra khỏi đường viền nướu sẽ gây ra tình trạng nướu bị vỡ và vi khuẩn xâm nhập vào nướu gây đau.
Quấy khóc
Đau và khó chịu ở nướu có thể khiến trẻ quấy khóc. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng cơn đau khi mọc răng không nên khiến trẻ quấy khóc nhiều. Nếu bé quấy khóc nhiều thì có thể là dấu hiệu nhiễm trùng hoặc vấn đề khác.
Các triệu chứng không liên quan đến mọc răng ở trẻ
Cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ có thể nhầm các triệu chứng bệnh nhất định là các dấu hiệu bình thường của quá trình mọc răng. Một số triệu chứng không liên quan đến việc mọc răng bao gồm:
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Phát ban trên diện rộng
- Khóc quá nhiều
- Khó đánh thức
Trẻ sơ sinh có bất kỳ triệu chứng nào trong số này có thể đang mắc bệnh thực sự. Nếu trẻ có các triệu chứng đặc biệt nghiêm trọng, bố mẹ hoặc người chăm sóc nên đưa trẻ đến bác sĩ càng sớm càng tốt.
Cách làm dịu nướu bị đau do mọc răng
Tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ có thể giúp xoa dịu sự khó chịu của trẻ khi mọc răng. (nguồn: rnz.co.nz.com)Bố mẹ có thể thử các biện pháp sau để giúp giảm bớt sự khó chịu khi mọc răng của trẻ:
- Cho trẻ bú: Tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ có thể giúp xoa dịu trẻ.
- Xoa nướu: Dùng ngón tay sạch ấn nhẹ vào nướu trẻ.
- Cho trẻ nhai thứ gì đó an toàn: Vòng gặm nướu bằng cao su có thể giúp giảm bớt sự khó chịu khi mọc răng. Nên tránh dùng những chiếc vòng gặm nướu chứa đầy chất lỏng vì có thể bị vỡ, khiến chất lỏng rò rỉ vào miệng trẻ. Và không bao giờ để trẻ sơ sinh một mình với bất kỳ đồ chơi gặm nướu nào, vì nguy cơ hóc nghẹn.
- Hỏi ý kiến bác sĩ: Nếu các biện pháp khắc phục không hiệu quả, hãy trao đổi với bác sĩ về thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như paracetamol hoặc ibuprofen. Không bao giờ cho trẻ sơ sinh uống aspirin.
Các phương pháp điều trị triệu chứng của mọc răng cần tránh
Dưới đây là một số phương pháp điều trị khó chịu khi mọc răng cho trẻ mà bố mẹ nên tránh:
- Để đông cứng các vật cho vào miệng trẻ: do có thể làm tổn thương nướu của trẻ.
- Kem và gel mọc răng: do các sản phẩm này không hiệu quả vì bị rửa trôi nhanh chóng. Một số còn chứa các thành phần có thể làm hỏng các tế bào hồng cầu, có khả năng gây ngộ độc và thậm chí gây tử vong đối với trẻ sơ sinh.
- Vòng hạt đeo tay hoặc cổ: Một số người tin rằng một số loại vòng cổ làm bằng hổ phách có thể làm giảm cơn đau khi mọc răng. Chúng được quảng cáo giải phóng axit succinic, giúp giảm viêm. Tuy nhiên, không có bằng chứng cho điều này. Mức độ axit succinic cần thiết để giảm viêm cao hơn nhiều so với lượng hạt hổ phách ở vòng có thể tiết ra. Bên cạnh đó, hạt hổ phách cũng nguy hiểm. Vào năm 2018, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã cảnh báo các rằng các hạt có thể bị vỡ, khiến trẻ sơ sinh bị sặc. Vòng tay làm bằng các loại hạt khác cũng nguy hiểm vì lý do tương tự, trong khi vòng cổ có thể làm trẻ sơ sinh bị siết cổ.
Cách điều trị sốt
Sốt là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng hoặc bệnh tật. Như vậy, bản thân cơn sốt không cần điều trị mà cần điều trị nguyên nhân gây sốt. Tuy nhiên, nếu cơn sốt khiến trẻ khó chịu nhiều thì bố mẹ có thể:
- Cho trẻ dùng paracatamol với liều lượng phù hợp với lứa tuổi và cân nặng (cần hỏi ý kiến bác sĩ trước tiên)
- Mặc quần áo nhẹ cho trẻ, để tránh giữ nhiệt cơ thể quá mức
- Đảm bảo trẻ uống nhiều nước
Khi nào nên đi khám
Hãy đưa trẻ đi khám nếu trẻ bị sốt và quấy khóc nhiều. (nguồn: stjohnskids.com)Hãy đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay lập tức nếu trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi và bị sốt từ 38°C trở lên.
Đối với trẻ lớn hơn 3 tháng tuổi thì nên đưa trẻ đi khám nếu có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Khóc lóc vô cớ
- Khó đánh thức trẻ
- Phát ban không rõ nguyên nhân
- Nôn mửa hoặc tiêu chảy nghiêm trọng
- Yếu ớt
- Co giật
- Sốt liên tục tăng lên đến 40°C hoặc cao hơn
Tiên lượng
Các triệu chứng mọc răng không nguy hiểm và thường diễn ra trong vòng 8 ngày. Thông thường, lúc mọc răng trẻ có thể bị đau trong 5 ngày trước và thêm 3 ngày sau khi mọc răng. Tuy nhiên, trẻ mọc răng nhiều lần trong những năm đầu đời nên bố mẹ hãy nắm được các triệu chứng và biện pháp để xoa dịu trẻ.
Kết luận
Tất cả trẻ sơ sinh đều trải qua giai đoạn mọc răng, mặc dù biểu hiện có thể khác nhau. Một số sẽ không gặp bất kỳ triệu chứng nào, trong khi những trẻ khác có thể cảm thấy rất khó chịu. Nhưng những triệu chứng này có thể chỉ kéo dài hơn một tuần.
Sốt không phải là một dấu hiệu của quá trình mọc răng. Đúng hơn, sốt chỉ ra một nhiễm trùng hoặc bệnh lý khác. Trẻ sơ sinh có xu hướng bị nhiễm trùng và sốt cùng lúc khi bắt đầu mọc răng. Đây có thể là lý do tại sao một số người nhầm tưởng rằng sốt là dấu hiệu của việc mọc răng. Trẻ sơ sinh bị sốt có thể cần đi khám, đặc biệt nếu trẻ có các dấu hiệu hoặc triệu chứng khác của bệnh.
Xem thêm:
- Khi nào trẻ bắt đầu mọc răng? Dấu hiệu nhận biết và các biện pháp giảm đau
- Thời điểm trẻ bắt đầu mọc răng: Khi nào là sớm, khi nào là muộn?
