Phẫu thuật giảm cân là gì?
Chúng dựa theo những nguyên lý sau:
- Hạn chế lượng thức ăn chứa trong dạ dày để bạn ăn ít hơn.
- Ngăn hệ tiêu hóa hấp thụ calo và chất dinh dưỡng trong thực phẩm.
- Sử dụng cả hai phương pháp trên.
Trọng lượng yêu cầu
Nguồn ảnh: UnsplashBạn phải thừa cân rất nhiều để có thể đủ điều kiện thực hiện phẫu thuật:
- Chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 40 trở lên (thừa cân hơn 100 pound).
- BMI từ 35-40 (thừa cân khoảng 80 pound) và bạn mắc bệnh tiểu đường hoặc hội chứng chuyển hóa, hen suyễn, bệnh tim hoặc ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. (Bác sĩ của bạn sẽ có danh sách đầy đủ.)
- BMI từ 30-35 và bạn mắc bệnh tiểu đường có hoặc không kèm theo hội chứng chuyển hóa.
Các loại phẫu thuật giảm cân
Có nhiều loại khác nhau. Ví dụ như phẫu thuật cắt tạo hình ống dạ dày hoặc thắt đai dạ dày, giúp thu nhỏ kích thước dạ dày của bạn. Chúng được gọi là những phẫu thuật giới hạn (restrictive surgeries). Các phẫu thuật khác, chẳng hạn như chuyển dòng mật tụy, thức ăn chỉ đi qua một phần của ruột, vì vậy bạn hấp thu calo và khoáng chất ít hơn bình thường. Bác sĩ gọi đây là những ca phẫu thuật làm giảm khả năng hấp thu (malabsorptive surgeries).
Ưu và nhược điểm
Bác sĩ sẽ kiểm tra cẩn thận để kiểm tra xem bạn có sẵn sàng về mặt thể chất lẫn tinh thần cho cuộc phẫu thuật hay không, cũng như bạn cần cam kết thực hiện những thay đổi cần thiết để giảm cân hiệu quả. Bạn sẽ được thảo luận về những rủi ro và lợi ích của cuộc phẫu thuật. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm một số việc trước khi phẫu thuật, chẳng hạn như bỏ thuốc lá, giảm một vài cân và kiểm soát tốt đường huyết.
Chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật
Bác sĩ sẽ cho bạn biết chính xác những gì bạn cần làm. Không dùng aspirin hoặc bất kỳ sản phẩm nào chứa aspirin đồng thời tránh sử dụng các sản phẩm chức năng chứa thảo mộc trong vòng 1 tuần trước phẫu thuật. Bạn sẽ chỉ được ăn thức ăn lỏng trong 24-48 giờ trước phẫu thuật. Bạn sẽ được gây mê toàn thân trong quá trình phẫu thuật.
Phương pháp phẫu thuật
Bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp mổ mở hoặc mổ nội soi. Mổ nội soi ổ bụng để lại sẹo nhỏ hơn và ít biến chứng hơn cộng với thời gian hồi phục nhanh hơn. Đối với thủ thuật này, bác sĩ chỉ cần thực hiện một vài vết cắt nhỏ. Họ sẽ sử dụng một công cụ được gọi là kính nội soi giúp hiển thị những gì đang diễn ra bên trong ổ bụng trên một màn hình trong phòng phẫu thuật. Đối với phẫu thuật mổ mở, vết cắt sẽ dài từ 8-10 inch trên bụng.
Phẫu thuật nối tắt dạ dày kiểu Roux-en-Y
Trong phẫu thuật nối tắt dạ dày, bác sĩ sẽ sử dụng ghim phẫu thuật để cắt một đoạn trên của dạ dày thành một túi nhỏ. Túi này có chức năng như một dạ dày mới với khả năng chứa khoảng 1 chén thức ăn. Phần còn lại của dạ dày vẫn được giữ lại nhưng thức ăn sẽ không đi qua nó.
Phẫu thuật nối tắt dạ dày
Bác sĩ sẽ tạo một túi dạ dày nhỏ hơn, sau đó sẽ nối với ruột non tạo thành hình chữ “Y”. Phần còn lại của dạ dày của bạn vẫn còn ở đó nhưng thức ăn sẽ không đi qua nó. Mật tụy sẽ giúp tiêu hóa thức ăn trong chiếc dạ dày mới này. Các bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp mổ nội soi cho hầu hết các trường hợp cắt dạ dày.
Cắt tạo hình ống dạ dày
Bác sĩ sẽ cắt bỏ khoảng 75% dạ dày và tạo ra một dạ dày mới có hình ống nối liền ruột non. Sau khi phẫu thuật, dạ dày của bạn sẽ chỉ có thể chứa được khoảng 56-84g thức ăn. Bạn sẽ cảm thấy nhanh no hơn vì dạ dày của bạn nhỏ hơn. Bạn cũng sẽ không thấy đói vì hầu hết các mô tạo ra "hormone đói" ghrelin đã được cắt. Dạ dày của bạn sẽ không thể trở về như cũ được nữa.
Phẫu thuật thắt đai dạ dày có thể điều chỉnh
Bác sĩ sẽ thắt một đai quanh phần trên của dạ dày và tạo thành một túi nhỏ phía trên đai. Có thể phẫu thuật nội soi. Khi bạn ăn, dạ dày sẽ được làm đầy nhanh hơn, từ đó hạn chế cảm giác thèm ăn của bạn. Bạn có thể điều chỉnh vị trí hoặc loại bỏ dây đeo bất cứ lúc nào.
Phẫu thuật thắt đai dạ dày theo chiều dọc
Hiện nay phương pháp này đã ít được sử dụng, vì đã có nhiều kỹ thuật mới tốt hơn. Bác sĩ sẽ cắt một lỗ ở phần trên của dạ dày, rồi đặt các ghim phẫu thuật giống như may lại thành một túi nhỏ. Sau đó, bác sĩ sẽ đặt một vòng nhựa xuyên qua lỗ, quấn quanh phần dưới túi dạ dày. Thức ăn sẽ di chuyển từ túi dạ dày qua lỗ nhỏ ở vòng nhựa rồi mới đi đến phần phía dưới của dạ dày.
Phẫu thuật chuyển dòng mật tụy
Đây là một phương pháp làm giảm khả năng hấp thu, bằng cách cắt giảm lượng calo và chất dinh dưỡng hấp thu từ thực phẩm. Đầu tiên, bác sĩ sẽ tạo một túi nhỏ từ dạ dày. Túi dạ dày này chỉ có khả năng chứa 110 - 140g thức ăn, có tác dụng làm giảm lượng thức ăn đưa vào cơ thể. Sau đó, bác sĩ sẽ cắt bỏ phần còn lại của dạ dày và hầu hết phần ruột non. Thủ thuật này sẽ dành cho những người muốn giảm cân nhanh chóng vì giúp giảm hấp thu rất nhiều calo và chất dinh dưỡng.
Sau phẫu thuật
Bất kể bạn thực hiện loại phẫu thuật nào, bác sĩ vẫn sẽ đóng mọi vết thương bằng chỉ khâu hoặc bằng kim bấm. Bạn sẽ được theo dõi các biến chứng tại bệnh viện một thời gian cho đến khi bạn khỏe lại. Bạn sẽ được dùng thuốc giảm đau và bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ để phát hiện bất kỳ vấn đề bất thường nào, chẳng hạn như đường huyết thấp, chảy máu hoặc phát hiện cục máu đông.
Ăn uống sau khi phẫu thuật giảm cân
Nguồn ảnh: UnsplashBạn sẽ chỉ được ăn thức ăn lỏng trong thời gian đầu. Sau một vài tuần, bạn có thể ăn thức ăn đặc. Bạn sẽ được làm việc cùng với một chuyên gia về dinh dưỡng sau phẫu thuật giảm cân để lên kế hoạch ăn uống phù hợp. Bạn có thể sẽ không ăn được những gì bạn có thể ăn trước đây. Thức ăn sẽ được cắt nhỏ và ít calo hơn. Bạn có thể sẽ cần uống thêm thực phẩm chức năng để bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng.
Bạn sẽ giảm được bao nhiêu cân?
Trong một số trường hợp, lượng cân nặng giảm được có thể rất đáng kể - lên tới 0,5kg mỗi ngày trong 3 tháng đầu tiên. Phẫu thuật làm giảm khả năng hấp thu sẽ giúp giảm cân nhiều hơn so với các phẫu thuật giới hạn, tuy nhiên có thể khiến bạn khó hấp thu các chất dinh dưỡng cần thiết.
Những lợi ích sức khỏe khác
Nếu bạn bị cao huyết áp, tiểu đường hoặc các vấn đề sức khỏe liên quan đến cân nặng khác, chúng có thể thuyên giảm hoặc hết sau khi thực hiện phẫu thuật. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ để điều chỉnh những loại thuốc bạn đang sử dụng. Giảm cân cũng có thể giúp giảm viêm khớp, đau khớp hoặc ngừng thở khi ngủ. Bạn cũng có thể thấy cơ thể nhẹ nhàng hơn khi hoạt động thể chất.
Thay đổi lối sống
Nguồn ảnh: UnsplashCần có một sự kiên trì để đạt được kết quả giảm cân lâu dài. Vì vậy, bạn cần duy trì một lối sống lành mạnh trong thời gian dài. Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng và tập thể dục hàng ngày.
Những rủi ro
Tất cả các loại phẫu thuật đều có rủi ro. Đối với phẫu thuật giảm cân, có một nguy cơ nhỏ sẽ gây biến chứng nghiêm trọng. Những người có nguy cơ cao nhất là những người lớn tuổi, người có tiền sử huyết khối tĩnh mạch sâu (cục máu đông) và người béo phì rất nặng. Cách tốt nhất để hạn chế biến chứng là tái khám thường xuyên và tuân thủ chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh.
Các biến chứng sau phẫu thuật
Những người đã phẫu thuật giảm cân có nguy cơ gặp các vấn đề như:
- Nhiễm trùng
- Cục máu đông
- Viêm loét dạ dày
- Sỏi mật do giảm cân
- Không hấp thu đủ chất dinh dưỡng
- Các vấn đề với đai thắt dạ dày (nếu bạn có thực hiện thủ thuật đó)
Khi bạn giảm cân, da của bạn có thể chảy xệ. Bạn có thể muốn xem xét phẫu thuật thẩm mỹ để cắt bỏ phần da chảy xệ đó, nhưng bạn có thể cần đợi ít nhất 18 tháng để thực hiện điều đó. Ngoài ra, một số thủ thuật bảo hiểm y tế sẽ không chi trả.
Hội chứng dạ dày rỗng nhanh chóng (Dumping Syndrome)
Phẫu thuật cắt bỏ dạ dày cũng có thể khiến thức ăn di chuyển quá nhanh xuống ruột non. Các triệu chứng bao gồm buồn nôn, suy nhược, vã mồ hôi, ngất xỉu và đôi khi tiêu chảy sau khi ăn. Bạn cũng có thể không ăn được đồ ngọt vì cảm thấy mệt mỏi sau khi ăn. Để tránh những vấn đề này, hãy làm theo lời khuyên của bác sĩ dinh dưỡng. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kể trên.
Bổ sung thực phẩm chức năng
Sau khi phẫu thuật làm giảm khả năng hấp thu, nhiều người không hấp thu được vitamin A, D, E, K, B-12, sắt, đồng, canxi và nhiều chất dinh dưỡng khác như trước đây. Các thực phẩm bổ sung sẽ giúp cung cấp những chất dinh dưỡng cơ thể cần và giúp ngăn ngừa các tình trạng như thiếu máu và loãng xương. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ xem bạn nên dùng loại nào. Bạn sẽ cần phải làm xét nghiệm thường xuyên để đảm bảo cơ thể bạn đủ vitamin và khoáng chất.
Thích nghi với cuộc sống mới
Bạn có thể sẽ có nhiều cảm xúc khác nhau sau khi thực hiện phẫu thuật giảm cân. Bạn có thể vui mừng hoặc phấn khích khi bắt đầu giảm cân. Bạn cũng có thể cảm thấy căng thẳng trước những thay đổi trong ăn uống, sinh hoạt và lối sống. Những cảm xúc này là bình thường. Hãy nói chuyện với bác sĩ nếu bạn gặp khó khăn khi làm quen với cơ thể mới của mình.
