Theo thống kê, chứng đau đầu khi ngủ rất hiếm gặp - khoảng 0,07% những người đến khám bác sĩ vì đau đầu. Tuy nhiên, đối với bệnh nhân, chứng đau đầu khi ngủ xảy ra thường xuyên, trung bình 10 lần mỗi tháng. Bệnh thường gặp sau 50 tuổi, nhưng cũng có thể gặp ở những người trẻ hơn.
Bài viết giúp bạn tìm hiểu về các triệu chứng, nguyên nhân cũng như phương pháp điều trị cho chứng đau đầu khi ngủ.
Triệu chứng
Theo một Bài báo nghiên cứu năm 2021, hầu hết những người báo cáo cơn đau đầu khi ngủ đều mô tả cơn đau âm ỉ, nhưng cũng có thể theo nhịp đập hoặc đau nhói. Cơn đau nói chung được đánh giá mức độ từ trung bình đến nặng, tuy nhiên một số bệnh nhân chỉ cảm thấy khó chịu nhẹ. Cơn đau có thể kéo dài từ 15 phút đến 4 giờ sau khi thức dậy.
Theo bài báo nghiên cứu, chứng đau đầu khi ngủ:
- Tỉ lệ mắc ở nam và nữ là như nhau
- Thường đau ở cả hai bên đầu
- Cơn đau thường kéo dài 30-60 phút sau khi thức dậy
Bệnh nhân cũng có thể bị nhiều cơn đau đầu mỗi đêm.
Đau đầu khi ngủ thường đau cả hai bên đầu. Nguồn ảnh: thefacteye.com
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Sợ tiếng ồn, âm thanh không đặc trưng
Nguyên nhân
Các chuyên gia không biết chính xác nguyên nhân nào gây ra chứng đau đầu khi ngủ, nhưng có thể có mối liên hệ với:
- Kiểm soát cơn đau: Các bộ phận khác nhau của não đóng vai trò trong việc kiểm soát cơn đau, vì vậy khi bộ phận kiểm soát cơn đau gặp vấn đề có thể ảnh hưởng đến nhận thức về cơn đau.
- Sản xuất melatonin: Bộ não sản xuất hormone này vào ban đêm để gây ngủ. Khi cơ thể già đi, việc sản xuất melatonin giảm.
- Chu kỳ giấc ngủ mắt chuyển động nhanh (REM) : Đây là giai đoạn của giấc ngủ khi mắt chuyển động nhanh theo các hướng khác nhau, đồng thời có thể xảy ra các giấc mơ. Sự khởi phát của cơn đau đầu khi ngủ có mối liên hệ với chu kỳ giấc ngủ mắt chuyển động nhanh, có nghĩa là có thể có mối liên hệ giữa cơn đau đầu và các tác động sinh lý xảy ra trong giai đoạn này.
Có mối liên hệ nào giữa chứng đau đầu khi ngủ và thời kỳ mãn kinh không?
Theo một nguồn tin, đau đầu khi ngủ chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ sau mãn kinh. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm hiểu cụ thể mối liên hệ giữa thời kỳ mãn kinh và chứng đau đầu khi ngủ.
Một bài báo năm 2018 gợi ý rằng những thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh có thể có liên quan đến một số loại đau đầu. Các phương pháp điều trị, chẳng hạn như liệu pháp thay thế nội tiết tố, có thể làm chứng đau nửa đầu thêm nghiêm trọng. Một số bệnh nhân cũng có thể nhận thấy sự cải thiện hoặc không thay đổi của các triệu chứng đau đầu trong thời kỳ mãn kinh.
Chưa có nghiên cứu chỉ ra mối liên quan giữa đau đầu khi ngủ và mãn kinh. Nguồn ảnh: www.healthline.com
Chẩn đoán
Hầu hết các bác sĩ chẩn đoán đau đầu khi ngủ dựa trên các triệu chứng như:
- Nếu cơn đau đầu chỉ xảy ra vào ban đêm
- Thời gian đau đầu
- Tần suất cơn đau
Để chẩn đoán chứng đau đầu khi ngủ, các bác sĩ có thể cần phải loại trừ các nguyên nhân khác gây đau đầu vào ban đêm, tùy thuộc vào các triệu chứng liên quan, chẳng hạn như:
- Khối u não, sự phát triển đặc trưng của các tế bào não
- Phình động mạch não hoặc bất thường mạch máu khác ở não
- Tác dụng phụ của thuốc
- Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn: một tình trạng ngừng thở trong giây lát khi đang ngủ
- Viêm động mạch tế bào khổng lồ, tình trạng viêm niêm mạc trong động mạch, có thể xảy ra ở vùng thái dương
Chụp MRI giúp loại trừ các bất thường về cấu trúc, chẳng hạn như khối u não. Ngoài ra, một nghiên cứu khác cho thấy theo dõi các quá trình của cơ thể trong khi ngủ có thể loại trừ chứng ngưng thở khi ngủ.
Chụp MRI cũng có thể cho thấy sự giảm khối lượng chất xám ở vùng dưới đồi của não, chịu trách nhiệm giữ cho cơ thể ở trạng thái cân bằng, ổn định, đồng thời điều chỉnh nhịp điệu hàng ngày, bao gồm cả việc giải phóng melatonin vào ban đêm.
Điều trị
Phương pháp điều trị phổ biến nhất để giảm đau đầu là sử dụng cafein dưới dạng cà phê trước khi đi ngủ. Ở hầu hết những người trải qua cơn đau đầu này, uống cà phê không cản trở giấc ngủ.
Uống cà phê trước khi ngủ là một phương pháp điều trị chứng đau đầu khi ngủ. Nguồn ảnh: today.mims.com
- Melatonin
- Indomethacin (Indocin), một loại thuốc chống viêm không steroid
- Flunarizine (Abifluz), một loại thuốc chẹn kênh canxi mà bác sĩ có thể sử dụng để điều trị chứng đau nửa đầu
Ngoài ra, các bác sĩ có thể kê đơn lithium carbonate (Lithobid), một loại thuốc điều trị rối loạn lưỡng cực. Do các tác dụng phụ, bệnh nhân cần sử dụng lithium carbonate một cách thận trọng, đặc biệt nếu đang dùng thuốc lợi tiểu hoặc đang gặp bất kỳ vấn đề nào sau đây:
- Bệnh thận
- Bệnh tuyến giáp
- Mất nước
Các nghiên cứu
Nghiên cứu cho thấy rằng khoảng 17% những người bị đau đầu khi ngủ sẽ thuyên giảm theo thời gian, nhưng hầu hết đều phải trải qua cơn đau trong thời gian dài. Khoảng 40% bệnh nhân điều trị chứng đau đầu có hiệu quả .
Nghiên cứu năm 2016 cũng báo cáo hiệu quả điều trị của các phương pháp là khác nhau. Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hồ sơ y tế của 40 người bị chứng đau đầu khi ngủ từ năm 2008–2014 và phát hiện ra lithium là phương pháp điều trị hiệu quả nhất, tiếp theo là sử dụng cafein trước khi đi ngủ.
Trong số những người dùng lithium, 70% bệnh nhân đáp ứng hoàn toàn và 20% có đáp ứng vừa phải. Trong số những người dùng cafein trước khi đi ngủ, 28% bệnh nhân có đáp ứng hoàn toàn và 43% có đáp ứng vừa phải. Nhiều bệnh nhân cho rằng việc uống cafein khi thức dậy vẫn có tác dụng làm giảm cơn đau đầu.
Tổng kết
Đau đầu khi ngủ thường biểu hiện bằng cơn đau âm ỉ ở cả hai bên đầu khiến người bệnh thức giấc. Nó có thể kéo dài từ 15 phút đến 4 giờ và có thể tái phát ít nhất 15 lần mỗi tháng.
Để chẩn đoán tình trạng bệnh, trước tiên, các bác sĩ sẽ loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra đau đầu, chẳng hạn như chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn. Ngoài ra các bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm để theo dõi giấc ngủ hoặc chỉ định chụp MRI não, đồng thời kết hợp với các triệu chứng lâm sàng để đưa ra chẩn đoán.
Có thể điều trị bệnh bằng cách uống cà phê trước khi đi ngủ, điều này thường không gây mất ngủ đối với những người bị chứng đau đầu.
Nếu sử dụng cafein không mang lại hiệu quả, bác sĩ có thể kê đơn thuốc, chẳng hạn như Lithium (Lithobid) hoặc Indomethacin (Indocin). Tuy nhiên, cả hai thuốc đều có thể gây ra tác dụng phụ, vì vậy bệnh nhân nên thảo luận vấn đề này với bác sĩ, nhất là khi có các bệnh lý khác đi kèm.
Phương pháp điều trị thường có hiệu quả với chứng đau đầu khi ngủ. Bệnh có thể thuyên giảm hoàn toàn, nhưng cũng có thể phải điều trị bệnh trong thời gian dài.
Xem thêm :
- Dị ứng có phải là một nguyên nhân gây đau đầu không?
- Đau nhói đầu: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa
- Những nguyên nhân nào có thể gây ra đau đầu và chảy máu cam?
- 5 loại tinh dầu có hiệu quả với chứng đau đầu
- Đau đầu từng cơn dữ dội và những điều cần biết
