Video Chương trình phục hồi sớm sau phẫu thuật bệnh lý tiêu hóa tại Vinmec Hải Phòng
Phục hồi sớm sau phẫu thuật ERAS là phương pháp chăm sóc bệnh nhân trước, trong và sau quá trình phẫu thuật với sự phối hợp đa chuyên khoa. Nhờ đó, bệnh nhân được giảm đau hiệu quả, sớm hồi phục sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Hồi phục sớm sau phẫu thuật (ERAS) là gì?
ERAS là từ viết tắt của Enhanced Recovery After Surgery (Chương trình chăm sóc phục hồi sớm sau phẫu thuật) là các phương pháp chăm sóc bệnh nhân trước, trong và sau phẫu thuật. Bệnh nhân được tư vấn cụ thể về ERAS trước phẫu thuật để yên tâm tham gia vào tiến trình điều trị và chăm sóc hậu phẫu.
Nguyên tắc ERAS có thể được sử dụng trong cả phẫu thuật có chuẩn bị và phẫu thuật cấp cứu. Người bệnh sẽ được tối ưu dinh dưỡng, được áp dụng phác đồ gây mê - giảm đau chuẩn.
ERAS phải có sự tham gia tích cực của nhiều chuyên khoa như: Nội khoa, ngoại khoa, tim mạch, dinh dưỡng, phục hồi chức năng, hô hấp - thở máy và gây mê hồi sức. ERAS là phương pháp có hiệu quả, giúp giảm 30% thời gian chăm sóc và giảm tới 50% biến chứng sau phẫu thuật.
Vai trò của ERAS đối với các bệnh nhân phẫu thuật
Phương pháp chăm sóc toàn diện này giúp duy trì chức năng của các cơ quan trước phẫu thuật và giảm phản ứng với stress, viêm, tăng miễn dịch sau phẫu thuật.
Mục tiêu của phương pháp phục hồi sớm sau phẫu thuật ERAS là giảm thời gian nằm viện, nâng cao chất lượng điều trị, giảm chi phí và giảm tỉ lệ biến chứng cho người bệnh bằng cách.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh, bệnh nhân phẫu thuật theo ERAS thường được ra viện từ 2 - 5 ngày sau phẫu thuật, thay vì phải nằm viện kéo dài từ 7- 10 ngày như trước đây.
Hiện phương pháp hồi phục sớm sau phẫu thuật ERAS đã được áp dụng trong nhiều loại phẫu thuật như: phẫu thuật đại trực tràng, phẫu thuật dạ dày, phẫu thuật phụ khoa, phẫu thuật tiết niệu, phẫu thuật tụy, phẫu thuật gan mật, phẫu thuật đầu - cổ, phẫu thuật giảm béo,...
Vai trò của phương pháp này đối với các ca phẫu thuật là:
- Phẫu thuật đại trực tràng: Bệnh nhân không cần phải nhịn ăn, không cần thụt tháo, khi mổ không cần đặt dẫn lưu, truyền dịch tối ưu để tránh rối loạn nước - điện giải, giảm đau không dùng morphin, chỉ dùng 1 liều kháng sinh dự phòng để tránh tác dụng phụ. Sau mổ, trong ngày bệnh nhân uống nước, sữa, ăn mềm, ngồi dậy sau 2 giờ. Ngày đầu tiên sau mổ bệnh nhân có thể không cần dịch truyền và ăn nhẹ, tập đi lại sau 6 giờ. ERAS giúp giảm tỷ lệ biến chứng, rút ngắn thời gian nằm viện và giảm nguy cơ tái nhập viện.
- Phẫu thuật cắt gan: Giảm tỷ lệ biến chứng, giảm thời gian nằm viện và rút ngắn thời gian có thể đánh hơi sau mổ.
- Phẫu thuật bụng ngoài đại trực tràng: Rút ngắn 2,5 ngày trong tổng thời gian nằm viện, giảm 0,8 ngày thời gian đánh hơi sau phẫu thuật, giảm tỷ lệ biến chứng chung và giảm chi phí điều trị.
Nội dung của ERAS
ERAS bao gồm 3 thành phần: Trước phẫu thuật, Trong phẫu thuật và Sau phẫu thuật
Trước phẫu thuật
- Tư vấn trước khi bệnh nhân nhập viện
- Không nhịn ăn quá lâu
- Truyền dịch và carbohydrate
- Dùng kháng sinh dự phòng
- Không hoặc chọn lọc chuẩn bị ruột (thụt tháo)
- Dự phòng huyết khối cho người bệnh có yếu tố nguy cơ cao
- Không sử dụng thuốc trước mổ.
Trong phẫu thuật
- Sử dụng thuốc mê thời gian tác động ngắn
- Gây mê hoặc gây tê ngoài màng cứng đoạn tủy ngực
- Không dẫn lưu
- Tránh quá tải nước - điện giải
- Duy trì thân nhiệt: Giữ ấm cơ thể hoặc giữ ấm bằng truyền dịch.
Sau phẫu thuật
- Gây tê ngoài màng cứng đoạn ngực
- Không cần đặt ống thông dạ dày
- Phòng ngừa buồn nôn, nôn ói
- Tránh quá tải nước - điện giải
- Rút catheter sớm
- Dinh dưỡng qua đường miệng sớm
- Giảm đau Non-opioid/NSAIDs đường uống
- Vận động sớm
- Kích thích nhu động ruột
- Kiểm qua sự tuân thủ của bệnh nhân với phác đồ điều trị và kết quả điều trị.
