Cafein là gì? Công dụng như thế nào?
Cafein là một chất kích thích hệ thần kinh trung ương và não bộ. Cafein được tìm thấy trong các loại thực phẩm và đồ uống như cà phê, trà, coca-cola, nước tăng lực và sôcôla. Các nguồn thực phẩm thực vật có chứa cafein bao gồm hạt cola, guarana và trà thảo mộc. Ngoài ra, Cafein cũng là thành phần hoạt chất trong các loại thuốc kê đơn và không kê đơn.
Cafein giúp phục hồi tinh thần tỉnh táo khi buồn ngủ hoặc mệt mỏi. Cafein cũng có mặt trong một số loại thuốc trị đau đầu, đau nửa đầu. Chế phẩm bổ sung cafein trong chế độ ăn uống được sử dụng để giảm cân và phổ biến trong nhiều loại nước tăng lực.
Cafein citrat (Cafcit) chỉ được bán theo đơn, để điều trị ngắn hạn chứng ngưng thở ở trẻ sơ sinh, một rối loạn hô hấp.
Cafein cũng có thể được sử dụng cho các tình trạng bệnh lý khác theo chỉ định của bác sĩ.
Thận trọng và lưu ý trước khi dùng
Tránh sử dụng Cafein nếu bị dị ứng. Nguồn ảnh: HealthlineKhông sử dụng Cafein nếu:
- Bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong cafein hoặc các sản phẩm chứa cafein
- Trẻ em dưới 12 tuổi. Các loại cafein không kê đơn (OTC) không được chứng minh tính an toàn và hiệu quả để sử dụng ở nhóm tuổi này
- Sử dụng cafein để thay thế cho giấc ngủ
Lưu ý, một số bệnh lý có thể xảy ra nguy cơ đối với sức khỏe khi sử dụng cafein. Hãy cho bác sĩ biết nếu có bất kỳ triệu chứng nào, đặc biệt trong các trường hợp sau đây:
- Bị dị ứng với Cafein, các loại thuốc, thực phẩm khác
- Đang dùng bất kỳ loại thuốc kê đơn, không kê đơn, thảo dược hoặc thực phẩm chức năng
- Lo lắng, kích động hoặc căng thẳng
- Các bệnh về gan hoặc dạ dày
- Mất ngủ, khó ngủ
- Động kinh
- Bệnh tim đặc biệt là loạn nhịp tim bất thường hoặc tăng huyết áp
- Đang mang thai, dự định có thai hoặc cho con bú
Cafein có thể xảy ra tương tác với nhiều loại thuốc. Vì vậy, hãy thông báo cho bác sĩ tất cả các loại thuốc bạn đang dùng, đặc biệt là:
- Kháng sinh nhóm quinolon như Ciprofloxacin
- Theophyllines
- Duloxetine
- Ephedrine hoặc Guarana
- Rasagiline
- Tizanidine
Không phải tất cả các tương tác có thể được liệt kê ở đây. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu dùng, ngừng hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào.
Kiểm tra tương tác thuốc toàn diện nên được hoàn thành trước khi sử dụng cafein hoặc các loại thuốc khác.
Cách sử dụng Cafein
Đọc kỹ thông tin sản phẩm trước khi dùng vì có thể chứa Cafein. Nguồn ảnh: mediexpert.czSử dụng Cafein theo quy định của bác sĩ. Nếu thuốc không kê đơn, hãy kiểm tra kỹ thông tin sản phẩm để biết hướng dẫn dùng thuốc chính xác. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào về việc sử dụng thuốc, hãy hỏi bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
Cafein có thể được dùng trong hoặc sau ăn. Nếu thuốc gây phản ứng có hại cho dạ dày, hãy dùng cafein Cùng với thức ăn.
Không sử dụng quá liều lượng cafein khuyến nghị, vì có thể gây nghiện.
Hầu hết các loại thuốc không kê đơn được sử dụng giúp tinh thần tỉnh táo đều chứa 200 mg cafein mỗi viên. Liều khuyến nghị tối đa thông thường của cafein không kê đơn là không quá 200 mg/3-4 giờ hoặc 1600 mg/ngày.
Không dùng tăng gấp đôi liều lượng cafein nếu quên uống 1 liều.
Một tách cà phê trung bình chứa 150-200 mg cafein, trong khi một tách trà có khoảng 60 mg cafein. Các sản phẩm coca-cola chứa khoảng 30-40 mg cafein và hầu hết các loại nước tăng lực có khoảng 60-70 mg.
Thông tin quan trọng khi sử dụng Cafein
Cafein có thể gây chóng mặt. Nguồn ảnh: globalpharmacyplus.comCafein có thể gây chóng mặt. Vì vậy, không lái xe, vận hành máy móc hoặc tham gia các công việc nguy hiểm trong thời gian dùng cafein.
Tránh sử dụng một lượng lớn thực phẩm và đồ uống có chứa cafein, chẳng hạn như cà phê, trà, cacao, coca-cola, nước tăng lực và sôcôla nếu đang dùng viên nén cafein liều cao. Kể cả các loại thuốc thảo dược, chế độ ăn kiêng hoặc thuốc kê đơn có chứa cafein.
Cafein không được sử dụng để thay thế cho giấc ngủ.
Sử dụng cafein có thể làm thay đổi lượng đường trong máu. Bệnh nhân đái tháo đường nên điều chỉnh chặt chẽ hơn lượng đường máu khi dùng Cafein.
Cafein không được khuyến khích sử dụng cho trẻ em dưới 12 tuổi. Tính an toàn và hiệu quả ở nhóm tuổi này chưa được chứng minh.
Nếu đang mang thai, hãy hỏi ý kiến bác sĩ xem cafein có thích hợp để sử dụng hay không.
Cafein được bài tiết vào sữa mẹ và có thể gây ra các phản ứng phụ cho trẻ. Do đó, hãy trao đổi với bác sĩ về những rủi ro khi sử dụng cafein nếu cho con bú.
Các tác dụng phụ thường gặp của cafein:
- Khó ngủ hoặc mất ngủ
- Hồi hộp hoặc lo âu
- Cáu gắt
- Buồn nôn
- Đau đầu
Đến ngay cơ sở y tế gần nhất nếu gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau đây:
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng như khó thở, tức ngực, phù miệng, mặt, môi hoặc lưỡi kèm phát ban, nổi mề đay và ngứa
- Tiêu chảy
- Nôn mửa
- Nhịp tim nhanh hoặc đánh trống ngực
- Tăng huyết áp
- Đau ngực
Đây không phải là danh sách đầy đủ các tác dụng phụ có thể xảy ra. Liên hệ cho bác sĩ để được tư vấn nếu gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào.
Cách xử trí khi dùng quá liều?
Nếu lỡ sử dụng quá liều cafein, nên gọi số điện thoại cấp cứu 115 hoặc đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.
Các triệu chứng quá liều có thể bao gồm: Kích động, bồn chồn, lo âu, tiểu thường xuyên, nhịp tim bất thường hoặc nhanh, co giật, ù tai, đau bụng, khó ngủ.
Bảo quản Cafein đúng cách
Bảo quản cafein ở nhiệt độ phòng, từ 15-30°C, trong hộp kín. Tránh nóng, ẩm và ánh sáng, không lưu trữ trong phòng tắm. Để cafein ngoài tầm với của trẻ và xa vật nuôi.
Những điều cần lưu ý
Nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên trầm trọng hơn, hãy thông báo cho bác sĩ ngay.
Để thuốc tránh xa tầm với của trẻ, không bao giờ sử dụng các loại thuốc chứa cafein chung với người khác và chỉ sử dụng theo chỉ định kê đơn của bác sĩ.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về cafein, hãy liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
