- Các nhà nghiên cứu cho biết sự gia tăng tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn là một phần nguyên nhân gây ra “đại dịch béo phì” ở Hoa Kỳ.
- Các chuyên gia cho rằng người tiêu dùng, đặc biệt là các bậc cha mẹ đang đi làm càng khó tránh khỏi việc sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn vì chúng tiện dụng và có giá cả phải chăng.
- Các chuyên gia cũng khuyến khích người tiêu dùng sử dụng thực phẩm chế biến tối thiểu và nấu ăn ở nhà nhiều hơn.
Một đánh giá gần đây về việc sử dụng thực phẩm ở Hoa Kỳ cho thấy rằng người tiêu dùng ngày càng có xu hướng lựa chọn các thực phẩm rẻ hơn, tiện lợi hơn nhưng cũng được qua chế biến nhiều hơn.
Leigh Frame, Tiến sĩ, MHS, đồng tác giả của nghiên cứu và giám đốc điều hành của Văn phòng Y học và Sức khỏe Tích hợp tại Đại học George Washington ở Washington, DC cho biết: “Cách tiếp cận dinh dưỡng theo hướng truyền thống đã không mang lại kết quả tốt. Chúng tôi đã tập trung vào các thành phần khác nhau của thực phẩm như chất béo và calo, nhưng tỉ lệ béo phì vẫ tiếp tục gia tăng. Vì thế, cần một cái nhìn tổng thể hơn về chế độ ăn uống và dinh dưỡng bao gồm cách chế biến thực phẩm và những biến đổi của thực phẩm trong quá trình chế biến.”
Frame nói với báo Healthline: “Chúng ta cần chuyển hướng phân tích từ việc ‘chỉ đơn thuần là so sánh lượng calo hấp thụ so với lượng calo tiêu hao’ sang cả các vấn đề khác như các vấn đề về cảm giác đói, no cũng như các thành phần khác của quá trình trao đổi chất, bao gồm cả hệ vi sinh vật đường ruột.” “Người tiêu dùng và các bác sĩ cần các khuyến nghị chi tiết để cải thiện chất lượng chế độ ăn uống và dinh dưỡng tổng thể.”
Hơn một phần ba số người trưởng thành ở Hoa Kỳ đủ tiêu chuẩn chẩn đoán mắc bệnh béo phì. Và con số này lên tới khoảng 71% người lớn trong tình trạng thừa cân hoặc béo phì.
Lauri Wright, phó giáo sư, tiến sĩ về dinh dưỡng và ăn kiêng tại Đại học Bắc Florida, cho biết “nhiều người Mỹ không coi trọng việc ăn những thực phẩm lành mạnh.”
“Dựa trên kết quả mới nhất của Hệ thống giám sát các hành vi rủi ro, hơn 75 phần trăm người Mỹ không đáp ứng được lượng trái cây và rau quả được khuyến nghị. Nói một cách ngắn gọn, người Mỹ đang không đạt được sự ăn uống lành mạnh cần thiết.” Wright nói với Healthline.
Tránh các thực phẩm chế biến sẵn
Có thể sẽ khó tránh được việc sử dụng những thực phẩm chế biến sẵn vì chúng rất tiện lợi và hợp túi tiền.
“Có rất nhiều yếu tố cản trở việc ăn uống lành mạnh. Thời gian chắc chắn là một trong những rào cản đó. Các bậc cha mẹ công sở phải đón con cái từ trường đến các hoạt động buổi tối. Điều này khiến việc dành thời gian để chuẩn bị các bữa ăn lành mạnh trở nên khá khó khan.” Wright nói.
Cô cũng cho biết thêm “Một rào cản khác đối với việc ăn uống lành mạnh là chi phí và sự sẵn có. Những người thu nhập thấp không phải lúc nào cũng có đủ tiền để mua thực phẩm tốt cho sức khỏe và họ có thể đang phải sống trong khu vực ‘khan hiếm thực phẩm’, một khu vực hạn chế tiếp cận các cửa hàng tạp hóa và chợ.”
Wright nói rằng tất cả các loại thực phẩm đều được chế biến ở một mức độ nhất định.
Hội đồng Thông tin Thực phẩm Quốc tế International Food Information Council Foundation định nghĩa thực phẩm đã qua chế biến là bất cứ thứ gì đã được biến đổi từ một sản phẩm nông nghiệp thô trước khi có sẵn cho người tiêu dùng ăn.
Điều này có nghĩa là bao gồm bất cứ thứ gì từ thịt ăn trưa đến salad rửa sẵn.
“Hầu hết tất cả các loại thực phẩm đều đã qua chế biến, từ xử lý tối thiểu đến siêu xử lý.” Wright nói.
“Đối với sức khỏe, bạn nên giảm thiểu ăn các loại thực phẩm chế biến quá kỹ. Thực phẩm chế biến tối thiểu vẫn có thể tốt cho sức khỏe và phù hợp với lối sống bận rộn. Các lựa chọn tốt sẽ là salad đóng túi, các loại hạt rang, cá ngừ và cá hồi đóng hộp, rau đóng hộp, trái cây và rau đông lạnh” cô nói.
Dinh dưỡng và tăng cân
Thực phẩm thường liên quan đến tăng cân bao gồm đồ uống có đường, khoai tây chiên, đồ ngọt, món tráng miệng, ngũ cốc tinh chế, thịt chế biến và thịt đỏ.
Các chuyên gia cho biết những thực phẩm này, cũng như các thực phẩm siêu chế biến khác, không mang lại nhiều lợi ích về mặt dinh dưỡng.
Dana Hunnes, Tiến sĩ, chuyên gia dinh dưỡng cao cấp tại Trung tâm Y tế Đại học California Los Angeles, nói với Healthline: “Vấn đề đối với các thực phẩm siêu chế biến là chúng có rất ít chất xơ, nhiều chất béo, nhiều đường và muối.”
“Chúng cung cấp một lượng calo lớn mà không có các chất cần thiết khác. Các thực phẩm này ở lại khá lâu trong đường tiêu hóa do chúng thiếu các chất xơ cần thiết cho việc vận chuyển dễ dàng trong hệ thống dạ dày ruột, và chúng cũng không mang lại giá trị dinh dưỡng.” cô nói.
Kristin Kirkpatrick, MS, RDN, một chuyên gia dinh dưỡng và quản lý các dịch vụ dinh dưỡng sức khỏe tại Viện chăm sóc sức khỏe Cleveland Clinic ở Ohio, cho biết thực phẩm siêu chế biến cũng có thể khiến người tiêu dùng khó kiểm soát khẩu phần ăn của mình.
Bà nói với Healthline: “Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng thực phẩm siêu chế biến có thể làm thay đổi khả năng dừng bữa ăn, khiến bạn khó kiểm soát khẩu phần ăn.” “Người Mỹ cần tập trung nhiều hơn để thu được nhiều thành quả hơn trong việc kiểm soát dinh dưỡng của họ. Mỗi calo đều phải được tính. Thực phẩm siêu chế biến cung cấp lượng calo rỗng, không cung cấp dinh dưỡng, cảm giác no và không có lợi cho sức khỏe.
“Chúng tôi có các bằng chứng cho thấy chế độ ăn ít chất xơ, nhiều đường và carbonhydrat tinh chế có thể làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột một cách tiêu cực. Thực phẩm siêu chế biến là đỉnh cao của mô hình như vậy. Ngày càng có nhiều lựa chọn hơn trong các cửa hàng tạp hóa, thực phẩm 24 giờ và nhiều quán ăn nhanh hơn bao giờ hết.”
“Tất cả những điều này đã khiến chúng ta trở nên béo hơn và yếu hơn. Đã đến lúc ngành công nghiệp thực sự phải thay đổi và điều đó có nghĩa là ít ghé thăm các quán ăn nhanh hơn và quay trở lại bếp thường xuyên hơn.” Kirkpatrick nói thêm.
Các chuyên gia nói rằng mặc dù các thực phẩm siêu chế biến rất tiện lợi nhưng các thực phẩm chế biến tối thiểu cũng không khiến chúng ta phải làm nhiều việc hơn.

“Sự tiện lợi có thể tốt cho sức khỏe, chuyển đổi sang sử dụng nhiều thực phẩm chế biến tối thiểu hơn là thực phẩm siêu chế biến. Ăn ít hơn và đưa ra những lựa chọn lành mạnh hơn khi bạn ăn” Wright nói.
“Ví dụ, một sandwich gà nướng, một cốc trái cây, nước khoáng hoặc sữa ít béo thay vì bánh mì kẹp thịt, khoai tây chiên và soda. Cuối cùng, nấu ăn tại nhà thường xuyên hơn.” cô nói thêm. “Điều này đòi hỏi có một kế hoạch trước, nấu một vài lần và tận dụng các phương pháp tiện lợi, chẳng hạn như sử dụng nồi áp suất hoặc nồi nấu chậm.”