U mỡ là gì?
U mỡ là một khối mô mỡ phát triển chậm dưới da, có thể xuất hiện ở bất cứ độ tuổi nào nhưng phổ biến nhất vẫn là từ 40 – 60 tuổi. U mỡ rất phổ biến, với tỉ lệ 1 người mắc trên 1.000 người. Nhìn chung, u mỡ sẽ có đặc điểm:
- Mềm, di chuyển dễ nếu dùng ngón tay ấn vào
- Nằm ngay dưới da
- Không màu
- Phát triển chậm
U mỡ được phân loại là lành tính, có nghĩa là u mỡ không phải là ung thư và hiếm khi gây hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn nên đi khám bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ thay đổi nào trên da vì u mỡ có thể trông gần giống với liposarcoma - là một loại ung thư hiếm gặp hình thành trong các mô mỡ của cơ thể.
Vị trí thường gặp u mỡ trên cơ thể
U mỡ thường gặp ở cổ, vai, cánh tay, cẳng tay và đùi. (nguồn: familydoctor.org)U mỡ có thể thấy trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, nhưng thường gặp ở:
- Cổ
- Vai
- Cẳng tay
- Cánh tay
- Đùi
Phân loại u mỡ
U mỡ có nhiều loại khác nhau và được phân loại dựa vào cấu trúc mô học quan sát dưới kính hiển vi, bao gồm:
- U mỡ đơn độc: Là loại phổ biến nhất, thường nông và nhỏ.
- U mỡ lan tỏa lành tính: U mỡ giới hạn không rõ và lan tỏa ở lưng, thường xâm nhập xuyên qua các sợi cơ, do đó hay tái phát sau phẫu thuật.
- U mỡ đối xứng lành tính: còn gọi là bệnh Madelung. U mỡ ở đầu, cổ, vai, cánh tay. Đàn ông có nguy cơ mắc gấp 4 lần phụ nữ. Thường mắc ở những người nghiện rượu hoặc đái đường. Các bệnh khác thường kết hợp với bệnh này gồm: u ác tính đường hô hấp, bệnh gan, béo phì, bệnh thần kinh ngoại biên.
- Đa u mỡ gia đình: U mỡ nhỏ, giới hạn rõ, số lượng một vài đến nhiều thương tổn, tổn thương phổ biến ở chi, xuất hiện sớm ở sau tuổi trưởng thành. Có tiền sử gia đình, di truyền trội trên nhiễm sắc thể thường.
- U mỡ đau: Còn được gọi bệnh Dercum. U mỡ điển hình ở chi trên của phụ nữ mãn kinh, béo phì. Những người nghiện rượu, bất ổn tinh thần và trầm cảm thường mắc bệnh này.
- U mạch mỡ: U dưới da mềm, thường nhiều thùy, xuất hiện ở tuổi trưởng thành. U kết hợp đau mơ hồ, có thể tự phát hoặc khi có áp lực.
- U hiberm: U đơn độc, giới hạn rõ, thường không có triệu chứng. Vị trí thường gặp là ở giữa vai, nách, gáy.
Chẩn đoán u mỡ
Các bác sĩ thường có thể chẩn đoán u mỡ bằng việc khám sức khỏe.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết u mỡ. Họ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ từ khối u mỡ và gửi đến phòng xét nghiệm để kiểm tra.
Các bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ đọc để loại trừ khả năng khối u ác tính (ung thư). Mặc dù u mỡ không phải là ung thư, nhưng cũng có trường hợp nó trông gần giống với liposarcoma - là một loại ung thư hiếm gặp hình thành trong các mô mỡ của cơ thể.
Chụp MRI và CT có thể chỉ định nếu sinh thiết cho thấy u mỡ nghi ngờ là liposarcoma.
Điều trị u mỡ
Bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật rạch qua da để cắt bỏ u mỡ dưới gây tê cục bộ. Sau khi u mỡ được loại bỏ, vết mổ sẽ được khâu đóng lại. (nguồn: tulsasurgical.com)Thông thường, u mỡ sẽ không gây nguy hiểm đến sức khỏe. Tuy nhiên, bác sĩ có thể điều trị u mỡ nếu nó làm bạn khó chịu. Bác sĩ sẽ đưa ra khuyến nghị điều trị tốt nhất dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm:
- Kích thước của u mỡ
- Số lượng khối u mỡ
- Liệu bạn có tiền sử bệnh ung thư da hay không
- U mỡ có gây đau không
Phẫu thuật cắt bỏ u mỡ
Cách phổ biến nhất để điều trị u mỡ là loại bỏ nó thông qua phẫu thuật, đặc biệt là khi bạn có một khối u mỡ lớn vẫn đang phát triển. Thông thường, bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật rạch qua da để cắt bỏ u mỡ dưới gây tê cục bộ. Sau khi u mỡ được loại bỏ, vết mổ sẽ được khâu đóng lại.
Chi phí cắt bỏ u mỡ có thể thay đổi tùy thuộc vào kích thước của khối u, vị trí của nó và mức độ phức tạp của thủ thuật. Hầu hết các u mỡ đều nhỏ và có thể được loại bỏ dưới gây tê tại chỗ tại phòng khám. Nếu yêu cầu phải sử dụng phòng mổ và gây mê toàn thân thì chi phí sẽ tăng lên so với gây tê tại chỗ.
Hút mỡ
Vì u mỡ có nguồn gốc chất béo, hút mỡ có thể là một lựa chọn điều trị khác giúp làm giảm kích thước của nó. Tuy nhiên, để ngăn ngừa tái phát thì phải loại bỏ toàn bộ khối u mỡ và điều này không thể thực hiện được bằng phương pháp hút mỡ. Ngoài ra, u mỡ hoặc một phần của nó có thể nằm dưới cơ – không cho phép quá trình hút mỡ tiếp cận đến được.
Tiêm steroid
Thuốc tiêm steroid cũng có thể được sử dụng trực tiếp trên khu vực bị ảnh hưởng để thu nhỏ u mỡ, nhưng không loại bỏ được u mỡ hoàn toàn.
Các yếu tố nguy cơ mắc u mỡ
Nguyên nhân của u mỡ phần lớn không được biết, mặc dù có thể có nguyên nhân di truyền ở những người có nhiều u mỡ. Khoảng 2 – 3% những người xuất hiện u mỡ có tiền sử gia đình về bệnh này. U mỡ cũng phổ biến nhất ở độ tuổi 40 – 60.
Một số yếu tố cũng có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện u mỡ, như:
- Bệnh Dercum (một chứng rối loạn hiếm gặp đặc trưng bởi nhiều u mỡ gây đau cho bệnh nhân)
- Hội chứng Cowden
- Hội chứng Gardner
- Bệnh Madelung
- Hội chứng Bannayan-Riley-Ruvalcaba
Kết luận
U mỡ là một loại u lành tính, được hình thành từ sự tích tụ của những tế bào mỡ trưởng thành bên dưới da. Mặc dù không lây lan và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng vì lợi ích thẩm mỹ, các bác sĩ có thể loại bỏ những khối u này thông qua phẫu thuật.
Nếu không phẫu thuật cắt bỏ thì các bác sĩ vẫn có thể yêu cầu bạn tái khám để theo dõi sự phát triển của nó. U mỡ không thể tự giảm kích thước. Nếu bạn thấy lo lắng về khối u mỡ của mình, hãy gặp bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
