Thành phần của thuốc
Thuốc Marvelon chứa hai thành phần hoạt chất, ethinylestradiol 30 microgam và desogestrel 150 microgam. Đây là các phiên bản tổng hợp của hormone sinh dục nữ tự nhiên, estrogen và progesterone.
- Desogestrel hoạt động như một biện pháp tránh thai chủ yếu bằng cách ngăn chặn việc phát hành một quả trứng từ buồng trứng (rụng trứng). Desogestrel cũng hoạt động bằng cách tăng độ dày của chất nhờn tự nhiên ở cổ tử cung, làm cho Desogestrel khó khăn hơn cho tinh trùng đi qua từ âm đạo vào tử cung. Bằng cách ngăn chặn tinh trùng xâm nhập vào tử cung, thụ tinh thành công của bất kỳ trứng được phát hành là ít có khả năng.
- Desogestrel cũng hoạt động để thay đổi chất lượng của niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung). Điều này ngăn cản sự làm tổ thành công của bất kỳ trứng đã thụ tinh vào bức tường của tử cung, do đó ngăn ngừa mang thai.
Vỉ thuốc Marvelon gồm 2 dạng, đó là vỉ 21 viên và 28 viên. Ở dạng vỉ 28, có 7 viên không chứa nội tiết tố.
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
Marvelon được chỉ định để ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn
Ngoài ra, Marvelon còn được sử dụng để:
- Giúp điều trị hội chứng tiền kinh nguyệt
- Trị đau bụng kinh
- Điều trị mụn trứng cá
- Điều trị rối loạn kinh nguyệt
- Giúp ngăn mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài, làm giảm các triệu chứng như đau vùng chậu
Thuốc Marvelon còn được chỉ định điều trị đau bụng kinh
Chống chỉ định
Không nên sử dụng thuốc Marvelon nếu có bất kì tình trạng hoặc bệnh lý nào dưới đây. Trong trường hợp lần đầu xảy ra bất kỳ tình trạng nào bạn nên đến gặp bác sĩ ngay để được tư vấn về việc tiếp tục sử dụng thuốc.
- Có tiền sử hoặc đang mắc huyết khối tĩnh mạch (huyết khối tĩnh mạch sâu);
- Tiền sử mạch máu não bị rối loạn;
- Có tiền sử hoặc đang bị huyết khối động mạch (nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não) hoặc xuất hiện các cơn đau thắt ngực, thiếu máu não thoáng qua;
- Bệnh van tim có biến chứng;
- Có tiền sử hoặc đang mắc bệnh gan nặng hoặc giá trị chức năng gan không trở lại bình thường;
- U gan lành tính;
- U ác tính đang nghi ngờ hoặc đã được chẩn đoán xác định;
- Âm đạo chảy máu bất thường;
- Vàng da ứ mật, vàng da phụ thuộc steroid hoặc tiền sử vàng da khi mang thai;
- Đã biết hoặc nghi có thai.
Liều lượng và cách sử dụng
Cách dùng
- Chế phẩm trên là một dạng bào chế của thuốc được dùng theo đường uống.
- Đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng thuốc
Liều lượng
Gói 21 ngày: Uống một viên mỗi ngày trong 21 ngày, sau đó không uống bất kỳ viên thuốc nào trong 7 ngày, và sau đó bắt đầu gói tiếp theo.
Gói 28 ngày: Uống một viên mỗi ngày trong 21 ngày, sau đó uống một viên thuốc “nhắc nhở” hàng ngày trong 7 ngày, và sau đó bắt đầu gói tiếp theo
Việc bắt đầu sử dụng thuốc tránh thai Marvelon có một vài điểm khác nhau với từng đối tượng sau:
- Đối với phụ nữ chưa sử dụng biện pháp tránh thai chứa nội tiết tố nào vào tháng trước đó: Trên mỗi vỉ thuốc Marvelon sẽ có in các thứ trong tuần tương ứng với từng viên thuốc và được đánh dấu mũi tên liên tục, bạn sẽ uống viên Marvelon đầu tiên vào ngày bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt hoặc ngày chủ nhật đầu tiên sau khi hành kinh và uống thuốc vào 1 thời điểm nhất định trong ngày cùng với chút nước nếu cần để tránh việc làm gián đoạn quá trình dùng thuốc. Khi đã dùng hết 1 vỉ thuốc 21 ngày, ngưng sử dụng thuốc Marvelon 7 ngày và bắt đầu uống vỉ mới vào ngày thứ 8.
- Đối với người đã sử dụng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố phối hợp trước đó, bạn sẽ uống viên Marvelon đầu tiên vào ngay sau ngày sử dụng biện pháp tránh thai trước đó hoặc không muộn hơn ngày dự kiến sử dụng lại biện pháp tránh thai cũ. Trong thời gian nghỉ thuốc này có thể bạn sẽ xảy ra hiện tượng chảy máu (hành kinh), thường là vào khoảng 2-3 ngày sau, nhưng lượng kinh sẽ ít hơn chu kỳ bình thường.
- Đối với phụ nữ thay đổi từ biện pháp tránh thai chỉ chứa progestin (que cấy, thuốc viên, thuốc tiêm) hoặc vòng đặt tử cung phóng thích progestogen: Bạn có thể thay đổi ở bất kỳ ngày nào khi đổi từ thuốc viên tránh thai, nếu trước đó bạn dùng que cấy hay vòng đặt tử cung phóng thích progestogen, uống thuốc bắt đầu từ ngày rút que hoặc tháo vòng; nếu là thuốc tiêm thì uống thuốc kể từ ngày cần tiêm liều tiếp theo, nhưng trong 7 ngày đầu tiên sử dụng marvelon vẫn phải dùng thêm biện pháp màng chắn.
- Đối với phụ nữ sảy thai vào 3 tháng đầu: Dùng Marvelon ngay lập tức và không cần dùng thêm bất kỳ phương pháp tránh thai nào khác.
- Đối với phụ nữ sau khi sinh con hoặc sảy thai ở 3 tháng giữa: Bắt đầu uống thuốc vào ngày 21 – 28 sau khi sinh hoặc sảy thai vào 3 tháng giữa
- Trong trường hợp có bất thường về tiêu hóa, khả năng hấp thu thuốc có thể không được đầy đủ dẫn đến hiệu quả giảm, vì thế bạn nên sử dụng thêm biện pháp tránh thai bổ sung khác.
Tác dụng phụ
Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
- Cảm thấy bệnh, đau bụng
- Đau đầu, vú đau hoặc đau.
- Chảy máu nhẹ hoặc đốm giữa các giai đoạn trong vài tháng đầu.
- Thời gian nhẹ hơn hoặc đôi khi dừng lại của thời kỳ.
- Thay đổi tâm trạng. Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy thuốc gây trầm cảm.
Cần thông báo với bác sỹ nếu thấy dấu hiệu đau đầu khi sử dụng thuốc
Các tác dụng phụ khác có thể bao gồm:
- Giữ nước. Tuy nhiên, không có bằng chứng thuốc gây tăng cân.
- Thay đổi trong ham muốn tình dục.
- Tăng huyết áp, phản ứng da.
- Tăng nguy cơ bị cục máu đông trong động mạch, có thể gây đột quỵ hoặc đau tim.
- Tăng nguy cơ bị cục máu đông trong tĩnh mạch, chẳng hạn như huyết khối tĩnh mạch sâu (cục máu đông ở chân) hoặc tắc mạch phổi (cục máu đông trong phổi). Nhưng rủi ro vẫn còn nhỏ – mỗi năm có từ 9 đến 12 phụ nữ trong số 10.000 người dùng Marvelon sẽ bị loại cục máu đông này, so với 2 trong số 10.000 phụ nữ không uống thuốc và cứ 29 trong số 10.000 phụ nữ thì có 29 người có thai.
Lưu ý
Trước khi dùng thuốc ngừa thai Marvelon bạn nên báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ nếu:
Bạn có bất kì tình trạng hoặc yếu tố nguy cơ nào dưới đây, bạn cần cân nhắc lợi ích của việc dùng thuốc tránh thai nội tiết và thảo luận với bác sĩ trước khi bạn quyết định dùng thuốc.
- Bệnh huyết khối và thuyên tắc huyết khối động hoặc tĩnh mạch
- Thừa cân
- Bất động thời gian dài
- Phẫu thuật lớn, phẫu thuật ở chân
- Chấn thương nặng
- Hút thuốc lá
- Rối loạn lipoprotein máu
- Tăng huyết áp
- Đau nửa đầu
- Bệnh van tim, rung nhĩ
- Tiểu đường
- Lupus ban đỏ toàn thân
- Hội chứng tăng ure máu do tán huyết
- Bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng
- Thiếu máu hồng cầu hình liềm, kháng protein C hoạt hóa, tăng homocystein máu, thiếu antithrobin III hoặc protein C hoặc protein S, kháng thể kháng phospholipid),
- Viêm tụy (nếu bản thân bạn hoặc tiền sử gia đình bị tăng triglyceride máu).
Trong trường hợp bệnh trở nặng, kịch phát hoặc lần đầu xảy ra bất kì tình trạng nào, bạn nên đến gặp bác sĩ. Họ sẽ quyết định có nên tiếp tục dùng thuốc tránh thai nội tiết phối hợp hay không.
Bạn nên ngưng dùng thuốc nếu bị rối loạn chức năng gan, tái phát vàng da ứ mật, tăng tần suất và mức độ nặng cơn đau nửa đầu.
Thuốc tránh thai Marvelon không nên dùng cho người không dung nạp galactose, kém hấp thu glucose – galactose, ăn kiêng lactose.
Phụ nữ có thai
- Thuốc này không nên được sử dụng trong khi mang thai.
- Nếu bạn có thai trong khi dùng thuốc này. Hoặc nghĩ rằng bạn có thể mang thai, hãy liên hệ với bác sĩ càng sớm càng tốt.
Phụ nữ cho con bú
- Các hormone trong thuốc này truyền vào sữa mẹ. Những hormone này có thể làm giảm số lượng và chất lượng của sữa mẹ.
- Phụ nữ cho con bú nên sử dụng một hình thức kiểm soát sinh sản khác cho đến khi họ không còn cho con bú. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về các lựa chọn của bạn.
Trẻ em
Sự an toàn và hiệu quả của việc sử dụng thuốc này chưa được thiết lập cho trẻ em dưới 18 tuổi.
Tương tác thuốc
Thuốc
Một số thuốc có thể tương tác với thuốc tránh thai Marvelon khi dùng chung bao gồm:
- Thuốc tăng cảm ứng men gan như hydantoin, hydantoin, primidon, carbamazepine, rifampicin, rifabutin, oxcarbazepine, topiramate, felbamate, ritonavir, griseofulvin, sản phẩm có St. John’s wort
- Kháng sinh như ampicillin, tetracycline.
Thực phẩm, đồ uống
Bạn cần thận trọng khi dùng thuốc này với các thực phẩm. Nước ép bưởi có thể tương tác với thuốc này.
Tình trạng sức khỏe
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
- Đang có hoặc tiền sử có chứng huyết khối, huyết khối động mạch hoặc biểu hiện tiền triệu, bệnh gan nặng, u gan.
- Có yếu tố gây huyết khối tĩnh mạch hoặc động mạch (có thể liên quan đến di truyền).
- Tiền sử đau nửa đầu với các triệu chứng thần kinh đáng kể.
- Tiểu đường có tổn thương mạch máu.
- Có một yếu tố trầm trọng hoặc nhiều yếu tố nguy cơ huyết khối tĩnh mạch hoặc động mạch.
- Nằm lâu sau khi mổ.
- Viêm tụy hoặc tiền sử có tăng triglyceride máu.
- U ác tính chịu ảnh hưởng của hormone sinh dục.
- Xuất huyết âm đạo không rõ nguyên nhân.
Bảo quản
- Để thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và thú cưng trong nhà.
- Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo thoáng mát. Tránh để thuốc tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng hoặc để thuốc ở những nơi ẩm ướt vì có thể dễ bị ẩm mốc.
- Nhiệt độ bảo quản thuốc tốt nhất là < 30°C.
- Không nên dùng thuốc khi đã quá hạn dùng.
Làm gì khi dùng quá liều; quên liều?
Xử trí khi quá liều
- Triệu chứng quá liều thuốc tránh thai Marvelon bao gồm: buồn nôn, ói mửa, chảy máu âm đạo nhẹ. Không có thuốc giải độc trong trường hợp này và chỉ điều trị triệu chứng.
- Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
- Ngoài ra, bạn cần ghi lại và mang theo danh sách những loại thuốc bạn đã dùng, bao gồm cả thuốc kê toa và thuốc không kê toa.
Xử trí khi quên liều
Nếu bạn uống thuốc muộn nhưng chưa quá 12 giờ, tác dụng tránh thai của thuốc không giảm. Bạn nên uống thuốc ngay khi nhớ ra và uống những viên thuốc kế tiếp vào giờ thường lệ.
Nếu bạn quên uống thuốc tránh thai Marvelon quá 12 giờ, tác dụng tránh thai của thuốc có thể giảm. Việc xử trí quên uống thuốc dựa vào 2 nguyên tắc cơ bản.
- Không được ngưng thuốc quá 7 ngày.
- Phải uống thuốc 7 ngày liên tiếp mới có tác dụng ức chế đầy đủ đối với trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng.
Dựa vào đó, bác sĩ hoặc dược sĩ có thể đưa ra lời khuyên cho bạn như sau:
Tuần 1
Bạn nên uống viên thuốc bị quên cuối cùng ngay khi nhớ ra, cho dù phải uống 2 viên một lúc. Sau đó, bạn tiếp tục uống thuốc theo giờ thường lệ.
Ngoài ra, bạn nên dùng một phương pháp màng chắn như bao cao su trong 7 ngày kế tiếp. Nếu đã giao hợp trong vòng 7 ngày trước, bạn nên xem xét đến khả năng mình sẽ có thai.
Bạn quên uống thuốc ngừa thai Marvelon càng nhiều viên và càng gần thời gian tạm nghỉ thuốc thường lệ thì nguy cơ có thai càng cao.
Tuần 2
Bạn nên uống viên thuốc bỏ sót cuối cùng ngay khi nhớ ra, cho dù phải uống 2 viên cùng lúc. Sau đó, bạn tiếp tục uống thuốc theo giờ thường lệ.
Nếu đã uống thuốc tránh thai Marvelon đúng cách trong 7 ngày trước viên thuốc bị bỏ sót đầu tiên thì bạn không cần dùng thêm phương pháp tránh thai bổ sung. Tuy vậy, nếu không dùng như thế hoặc quên từ 2 viên trở lên thì bạn nên dùng thêm phương pháp tránh thai bổ sung trong 7 ngày.
Tuần 3
Việc tác dụng của thuốc bị giảm là rất lớn vì đã sát thời gian tạm nghỉ thuốc. Tuy nhiên, bằng cách điều chỉnh lịch uống thuốc, bạn vẫn có thể ngăn ngừa được việc thuốc giảm tác dụng tránh thai.
Do đó, nếu bạn tuân thủ một trong hai phương án sau đây thì không cần dùng thêm phương pháp tránh thai bổ sung, với điều kiện là bạn đã uống thuốc đúng cách trong 7 ngày trước viên thuốc bỏ sót đầu tiên. Nếu bạn không dùng như thế, bác sĩ hoặc dược sĩ có thể khuyên bạn thực hiện theo phương án thứ nhất và dùng thêm phương pháp tránh thai bổ sung trong 7 ngày kế tiếp:
- Bạn nên uống viên thuốc tránh thai Marvelon bỏ sót cuối cùng ngay khi nhớ ra, cho dù phải uống 2 viên một lúc. Sau đó, bạn tiếp tục uống thuốc theo giờ thường lệ. Bạn bắt đầu uống sang vỉ kế tiếp ngay khi dùng hết vỉ thuốc đang uống, tức là không có thời gian nghỉ thuốc giữa 2 vỉ. Có thể bạn sẽ không thấy có kinh nguyệt cho đến khi uống hết vỉ thuốc thứ hai nhưng cũng có thể thấy rỉ máu hoặc chảy máu bất thường vào những ngày đang uống thuốc
- Bạn có thể ngừng dùng vỉ thuốc đang uống. Kế đó tạm nghỉ uống thuốc tối đa là 7 ngày, bao gồm cả những ngày quên uống thuốc. Sau đó, tiếp tục uống vỉ thuốc mới. Nếu bạn quên uống thuốc và sau đó không thấy có kinh trong thời gian tạm nghỉ thuốc lần đầu thì bạn nên xét đến khả năng mình đã có thai.
Trong trường hợp gặp bất thường nặng về tiêu hóa thì sự hấp thu thuốc có thể không đầy đủ và bạn nên sử dụng thêm biện pháp tránh thai.
Nếu bị nôn trong vòng 3 đến 4 giờ sau khi uống thuốc, bạn có thể uống theo một trong những cách trên. Nếu không muốn thay đổi lịch uống thuốc bình thường của mình, thì cần phải uống bổ sung đúng viên bị nôn ra, được lấy từ vỉ khác.
Nếu bạn muốn dời hoặc hoãn ngày hành kinh, phải tiếp tục uống một vỉ thuốc ngừa thai Marvelon khác, không tạm nghỉ thuốc. Thời gian hoãn có thể kéo dài bao lâu tùy ý cho đến khi hết vỉ thuốc thứ hai. Trong thời gian hoãn kéo dài này, bạn có thể bị chảy máu bất thường hoặc rỉ máu. Sau thời gian 7 ngày tạm nghỉ thuốc thường lệ, bạn nên bắt đầu uống Marvelon đều đặn trở lại.
Để dời ngày hành kinh sang một ngày khác trong tuần so với thường lệ, bạn có thể rút ngắn thời gian tạm nghỉ thuốc sắp tới bao nhiêu ngày tùy theo ý muốn. Thời gian tạm nghỉ thuốc tránh thai Marvelon càng ngắn, nguy cơ không có kinh nguyệt khi tạm nghỉ thuốc càng cao và có thể sẽ chảy máu bất thường hoặc rỉ máu trong khi uống vỉ thuốc thứ hai (như khi hoãn ngày hành kinh).