Mặc dù bạn vẫn mặc vừa chiếc quần hàng ngày của mình thì vẫn có rất nhiều những thay đổi đang xảy ra trong cơ thể bạn, bao gồm tăng nồng độ hormone, gia tăng một hệ thống mạch mới. Với rất nhiều những thứ đang diễn ra thì việc chảy máu trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ nhất là chuyện thường gặp.
Theo một nghiên cứu lớn năm 2009, 30% phụ nữ có các đốm máu hoặc chảy máu nhẹ trong ba tháng đầu thai kì. Đây có thể là một phần rất bình thường trong giai đoạn sớm này. Rất nhiều phụ nữ từng bị chảy máu và vẫn tiếp tục mang thai khỏe mạnh.
Có một số lí do vì sao lại xuất hiện những đốm máu hoặc chảy máu trong giai đoạn đầu thai kì này. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến.
Chảy máu trong ba tháng đầu thai kì
Các đốm máu hoặc chảy máu nhẹ thường không có gì đáng lo ngại, đặc biệt nếu nó chỉ xuất hiện trong một hay hai ngày. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người phụ nữ gặp hiện tượng như vậy có thai kì tương tự như với những phụ nữ không bị chảy máu.
Mặt khác, chảy máu nhiều và có thêm các triệu chứng khác có thể là chỉ điểm cho những tình trạng nghiêm trọng hơn.
Máu báo thai
Hiện tượng trứng làm tổ có nghĩa là trứng đã được thụ tinh và vùi vào trong tử cung. Điều này xảy ra sau khi thụ tinh 6 tới 12 ngày. Trứng đã được thụ tinh di chuyển tới nhà mới và bám vào niêm mạc tử cung để lấy oxy và dinh dưỡng.
Sự làm tổ này có thể gây chảy máu nhẹ hoặc lốm đốm một vài giọt máu. Máu báo thai thường xuất hiện ngay trước ngày đầu tiên của chu kì kinh nguyệt mới. Thực tế, kiểu chảy máu này thường bị nhầm lẫn với kinh nguyệt.
Phân biệt giữa máu báo thai và kinh nguyệt khá khó. Các triệu chứng khác tương tự như hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) sẽ không có giá trị gì:
- Co thắt tử cung nhẹ
- Đau lưng dưới
- Đau đầu
- Buồn nôn
- Ngực mềm
Nhưng có một vài gợi ý cho bạn về việc những gì bạn đang thấy không phải là một kì kinh nguyệt điển hình. Máu báo thai thường có màu nhạt hơn kinh nguyệt – màu hồng nhạt hoặc nâu xỉn. Nó đặc biệt chỉ kéo dài trong vài giờ tới vài ngày và không chảy máu nhiều.
Polyp cổ tử cung
Khoảng 2 – 5% phụ nữ có polyp. Các polyp thường có kích thước nhỏ, lồi ra khỏi bề mặt cổ tử cung, nơi nối giữa âm đạo và tử cung.
Polyp cổ tử cung thường lành tính và không gây ung thư.Polyp cổ tử cung thường lành tính và không gây ung thư. Tuy nhiên, chúng có thể gây viêm hoặc kích thích và dẫn đến chảy máu màu đỏ tươi. Hoặc bạn có thể không có bất kì một triệu chứng nào cả nhưng chúng cũng được chẩn đoán một cách dễ dàng qua thăm khám phụ khoa định kì.
Quan hệ tình dục hoặc thăm khám phụ khoa
Khi nói tới thăm khám phụ khoa, hãy nhớ rằng bất cứ thứ gì có thể chọc vào hoặc gần cổ tử cung cũng có thể gây kích thích và chảy máu, bao gồm cả chuyện quan hệ tình dục! Điều này xảy ra do hormone khi mang thai có thể làm cổ tử cung và những vị trí khác nhạy cảm hơn bình thường.
Bạn có thể nhìn thấy máu tươi ở quần lót sau khi quan hệ tình dục hoặc thăm khám phụ khoa. Đừng hoảng sợ! Dạng chảy máu này thường chỉ xảy ra 1 lần và tự hết.
Sảy thai
Đôi khi, ban đầu máu chảy ít hoặc chỉ lốm đốm vài giọt nhưng sau đó lại chảy nhiều hơn. Một điều luôn đúng trong ba tháng đầu thai kì là chảy máu nhiều, đặc biệt là có kèm theo đau, có thể nghĩ tới việc sảy thai. Hầu hết các trường hợp sảy thai xảy ra trong thời gian đầu của thai kì.
Tỉ lệ sảy thai chiếm 20% các trường hợp mang thai. Bạn không thể phòng ngừa tuyệt đối, và chúng cũng không hoàn toàn là lỗi của bạn hoặc là dấu hiệu cho thấy bạn có điều gì đó không ổn. Hầu hết phụ nữ sau sảy thai đều có thể mang thai và sinh nở khỏe mạnh.
Các dấu hiệu sảy thai có thể là:
- Chảy máu âm đạo nhiều
- Máu màu đỏ tươi tới màu nâu
- Đau bụng dưới
- Đau âm ỉ hoặc đau nhói vùng lưng dưới
- Co thắt tử cung dữ dội
- Xuất hiện các cục máu đông gồm máu và mô
Nếu có những triệu chứng này, hãy gọi ngay cho bác sĩ của bạn. Bạn cũng có thể bị chảy máu và kèm theo các triệu chứng của sảy thai nhưng lại không bị sảy thai. Hiện tượng này gọi là “dọa sảy thai”.
Các nguyên nhân gây ra việc dọa sảy bao gồm:
- Ngã hoặc chấn thương vào vùng bụng
- Nhiễm trùng
- Sử dụng một số loại thuốc
Đa thai
Nếu bạn mang thai đôi (hoặc nhiều hơn) thì bạn có một nguy cơ lớn bị chảy máu trong ba tháng đầu do nguyên nhân như là trứng làm tổ.
Sảy thai trong ba tháng đầu cũng thường là nguyên nhân hay gặp khi bạn mang thai nhiều hơn một em bé.
Mặt khác, một nghiên cứu năm 2016 theo dõi hơn 300 phụ nữ mang thai đôi nhờ biện pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) đã cho thấy tỷ lệ cao những trường hợp chảy máu trong ba tháng đầu vẫn có thai kỳ khỏe mạnh.
Chửa ngoài tử cung
Mang thai ngoài tử cung khi trứng đã thụ tinh làm tổ bên ngoài tử cung. Hầu hết các trường hợp này trứng nằm ở ống dẫn trứng – đoạn nối giữa buồng trứng và tử cung.
Chửa ngoài tử cung ít gặp hơn sảy thai. Tỉ lệ này chiếm khoảng 2.5% các trường hợp mang thai. Một em bé chỉ có thể phát triển trong tử cung, vậy nên mang thai ngoài tử cung cần can thiệp y tế.
Các triệu chứng bao gồm:
- Chảy máu ít hoặc nhiều
- Các cơn đau nhói
- Co thắt tử cung mạnh
- Áp lực trực tràng
Hầu hết các trường hợp chửa ngoài tử cung, trứng nằm ở ống dẫn trứngNếu bị chửa ngoài tử cung, hãy nhớ rằng bạn không phải là nguyên nhân gây ra nó.
Chửa trứng
Một nguyên nhân khác gây chảy máu trong ba tháng đầu thai kì là chửa trứng. Hiện tượng này rất hiếm khi xảy ra nhưng biến chứng nghiêm trọng lại xảy ra với tỉ lệ 1 trên 1000 sản phụ.
Chửa trứng xảy ra khi mô nhau thai phát triển bất thường do lỗi di truyền trong quá trình thụ tinh. Thai nhi có thể sẽ không phát triển được. Chửa trứng có thể gây ra sảy thai trong giai đoạn tam cá nguyệt đầu tiên.
Các triệu chứng bao gồm:
- Chảy máu đỏ tươi hoặc nâu sẫm
- Đau hoặc tăng áp lực bụng dưới
- Buồn nôn
- Nôn
Xuất huyết dưới màng đệm:
Xuất huyết dưới màng đệm xuất hiện khi nhau thai hơi bong ra khỏi thành tử cung một chút. Khoảng giữa nhau thai và tử cung này sẽ xuất hiện máu tụ.
Tụ máu dưới màng đệm có nhiều kích thước khác nhau. Kích thước nhỏ phổ biến nhất. Nếu kích thước bong lớn thì sẽ gây chảy máu nhiều. Rất nhiều phụ nữ có tình trạng này và vẫn tiếp tục mang thai khỏe mạnh. Nhưng tụ máu dưới màng đệm nhiều có thể làm tăng nguy cơ sảy thai trong 20 tuần đầu tiên của thai kì.
Các triệu chứng bao gồm:
- Chảy máu ít hoặc nhiều
- Máu màu hồng hoặc đỏ hoặc nâu
- Đau bụng dưới
- Co thắt tử cung
Nhiễm trùng
Chảy máu trong giai đoạn tam cá nguyệt đầu tiên có thể không gây hại gì cho thai kì của bạn. Một nhiễm trùng phụ khoa hoặc bàng quang hay đường tiết niệu cũng có thể gây ra hiện tượng ra máu hoặc chảy máu. Nguyên nhân có thể là do vi khuẩn, virus hoặc nấm.
Viêm âm đạo hoặc viêm nhiễm nặng do nấm cũng có thể gây chảy máu. Nhiễm trùng điển hình thường gây ra các đốm máu hoặc chảy một chút máu, máu có màu hồng tới màu đỏ. Các triệu chứng bao gồm:
- Ngứa
- Đau bụng dưới
- Rát khi đi tiểu
- Khí hư màu trắng
- Sưng đỏ hoặc có vết loét ở phần bên ngoài của âm đạo
Chảy máu trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba
Chảy máu trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba thường nghiêm trọng hơn chảy máu trong tam cá nguyệt thứ nhất.
Các nguyên nhân bao gồm:
- Các vấn đề ở cổ tử cung: viêm nhiễm hoặc u nhú ở cổ tử cung có thể gây chảy máu nhẹ. Nguyên nhân này thường không nghiêm trọng.
- Nhau bong non: Nhau thai tách ra khỏi thành tử cung trước hoặc trong khi chuyển dạ. Điều này chỉ chiếm tỉ lệ 1%.
- Nhau tiền đạo: Nhau thai nằm quá thấp trong tử cung và che phủ một phần cổ tử cung. Chảy máu xảy ra mà không gây đau đớn.
- Mạch máu tiền đạo: Một số mạch máu của thai nhi đi ngang qua cổ tử cung.
- Chuyển dạ sớm: Chảy máu có thể có nghĩa rằng bạn chuyển dạ quá sớm.
- Sảy thai: Sảy thai có thể đã xảy ra trước đó mà không có bất kì dấu hiệu nào.
- Khi nào cần tới chăm sóc y tế
Hãy cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn chảy máu trong quá trình mang thai. Cần tới chăm sóc y tế ngay lập tức khi bạn có một trong các dấu hiệu dưới đây:
- Chảy máu nhiều
- Khí hư kèm cục máu đông hoặc mô
- Đau dữ dội
- Co thắt tử cung nhiều
- Buồn nôn nhiều
- Chóng mặt hoặc ngất xỉu
- Ớn lạnh
- Sốt từ 38oC trở lên
Bác sĩ sẽ khám những gì
Thăm khám nhanh có thể cho bác sĩ biết nguyên nhân gây ra chảy máu là gì. Bạn sẽ cần làm:
- Khám lâm sàng
- Siêu âm
- Siêu âm Doppler
- Xét nghiệm máu
Hình ảnh siêu âm Doppler thai nhi.Bác sĩ cũng có thể sẽ xem xét lại dấu hiệu mang thai. Xét nghiệm máu để biết nồng độ hormone. Hormone quan trọng trong thai kì – được tạo ra bởi nhau thai – là hCG.
Quá nhiều hCG có nghĩa là:
- Sinh đôi hoặc đa thai
- Chửa trứng
Nồng độ hCG thấp có nghĩa là:
- Chửa ngoài dạ con
- Nguy cơ sảy thai
- Phát triển bất thường
Siêu âm có thể cho thấy vị trí của thai nhi và xem em bé đang phát triển thế nào. Kích thước của thai nhi có thể đo được dựa vào siêu âm. Nhịp tim cũng có thể kiểm tra được bằng siêu âm hoặc Doppler từ 5 tuần rưỡi đổ ra. Tất cả những kiểm tra này để đảm bảo lại rằng mọi thứ đang diễn ra bình thường.
Điều trị
Một số vấn đề gây ra chảy máu trong tam cá nguyệt đầu tiên, như polyp cổ tử cung, có thể điều trị được ở phòng khám. Những vấn đề khác có thể cần đến điều trị phức tạp hơn, cần dùng thuốc hoặc thậm chí là phẫu thuật.
Nếu chảy máu là một dấu hiệu cho thấy không thể tiếp tục mang thai, bác sĩ sẽ kê những thuốc như sau:
- Methotrexate: thuốc giúp cơ thể hấp thụ các mô có hại như khi mang thai ngoài tử cung.
- Misoprostol: thuốc dùng để chấm dứt thai kì có tính nguy hiểm trong 7 tuần đầu.
Bạn sẽ phải thực hiện những lần thăm khám tiếp theo để theo dõi sức khỏe. Bác sĩ sẽ phải đảm bảo được rằng không còn mô sót lại hay sẹo trong tử cung của bạn. Bác sĩ cũng khuyên thời điểm mang thai lại an toàn nếu bạn muốn.
Sảy thai ở bất kì giai đoạn nào của thai kì cũng là một mất mát. Hãy nói chuyện với nhà tư vấn tâm lí để giúp bạn và chồng bạn trải qua nỗi buồn.
Kết luận
Chảy máu trong tam cá nguyệt đầu tiên có thể là một cảnh báo. Nhưng trong hầu hết các trường hợp, các đốm máu và chảy máu ít chỉ là một phần bình thường của thai kì.
Chảy máu nhiều có thể là một dấu hiệu của tình trạng nghiêm trọng hơn. Bạn nên gặp bác sĩ nếu có bất kì câu hỏi hay lo lắng nào về hiện tượng này.
Các nguyên nhân chảy máu trong ba tháng đầu của thai kì và các đốm máu nhỏ thường không gây hại cho mẹ bầu và thai nhi, bao gồm:
- Máu báo thai
- Polyp cổ tử cung
- Viêm nhiễm tiết niệu
- Viêm nhiễm do nấm
- Mang đa thai
Những nguyên nhân nghiêm trọng hơn gây ra chảy máu trong ba tháng đầu là:
- Sảy thai
- Dọa sảy thai
- Chửa trứng
- Có thai ngoài tử cung
- Xuất huyết dưới màng đệm (trong nhiều trường hợp, người phụ nữ vẫn tiếp tục mang thai khỏe mạnh)
Mang thai có thể là một chuyến tàu lượn của cảm xúc và các triệu chứng. Nhưng vượt lên trên tất cả, hãy giữ những người bạn yêu quý và tin tưởng ở gần. Có người để trò chuyện về những gì bạn đang trải qua – thậm chí nếu các triệu chứng của bạn là hoàn toàn bình thường – có thể giúp vượt qua trải nghiệm này dễ dàng hơn.
