Tổng quan
Lecithin có trong tự nhiên ở các mô của cơ thể, được tạo thành từ các axit béo và có nhiều mục đích sử dụng trong thương mại, y tế.
Lecithin giống như một chất nhũ hóa, có khả năng tạm thời ngừng hoạt động của chất béo và dầu đồng thời ngăn chúng trộn lẫn với các chất khác.
Các chất bổ sung lecithin có thể dùng để điều trị rối loạn chuyển hóa cholesterol, viêm loét đại tràng, hỗ trợ việc cho con bú và nhiều vấn đề khác.
Phân loại lecithin
Chất bổ sung lecithin thường có nguồn gốc từ hạt hướng dương, trứng hoặc đậu nành. Cho đến nay, đậu nành là thành phần được dùng phổ biến nhất để tạo ra các chất bổ sung lecithin. Mỡ động vật, cá và ngô đôi khi cũng được sử dụng.
Trong khi lecithin đậu nành hay có dạng viên nang, lecithin hướng dương lại có thể mua ở cả dạng bột và chất lỏng. Tuy lecithin hướng dương không phổ biến nhưng lại được nhiều người yêu thích, đặc biệt với những người đang muốn tránh các loại thực phẩm biến đổi gen (GMO) có trong chế độ ăn.
Trong khi đậu nành hay được biến đổi gen trong sản xuất hàng loạt, hạt hướng dương thì không. Ngoài ra, quá trình chiết xuất của lecithin hướng dương cũng nhẹ nhàng hơn vì không cần đến các hóa chất với nồng độ cao.
Công dụng
Giảm cholesterol
Một trong những lợi ích nổi tiếng nhất của lecithin là khả năng làm giảm cholesterol. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng lecithin trong đậu nành có thể góp phần làm tăng cholesterol HDL (tốt) và giảm cholesterol LDL (xấu) trong máu.
Cải thiện sức khỏe tim mạch
Lecithin có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạchNguồn: iStock
Lecithin trong đậu nành có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, đặc biệt với những người đang có nguy cơ bị huyết áp cao hoặc bệnh tim.
Vì đậu nành rất khó để tiêu hóa, nên cơ thể sẽ mất nhiều thời gian hơn để phân hủy các sản phẩm có nguồn gốc từ đậu nành. Đối với một số người, điều này sẽ làm cho họ cảm thấy no hơn sau khi ăn các thực phẩm trên.
Hỗ trợ các bà mẹ đang cho con bú
Một số chuyên gia về sức khỏe sinh sản khuyên dùng lecithin như một giải pháp để ngăn ngừa tắc ống dẫn sữa tái phát, liều khuyến cáo là 1.200 mg, sử dụng 4 lần/ngày.
Các chuyên gia cho rằng lecithin có thể làm giảm độ nhớt của sữa mẹ, do đó làm khả năng tắc ống dẫn sữa trong vú của người mẹ giảm xuống.
Tuy nhiên, phương pháp trên không dùng để điều trị khi các ống dẫn đã bị tắc mà hãy xử lý bằng cách:
- Chườm ấm
- Mát xa
- Bơm thêm sữa nếu cần
- Dẫn lưu vú
- Hỏi ý kiến bác sĩ chuyên môn
Giúp cải thiện tiêu hóa
Lecithin giúp cải thiện chức năng tiêu hóaNguồn: iStock
Lecithin đã được thử nghiệm ở những người bị viêm loét đại tràng nhằm cải thiện tiêu hóa. Chất tạo nhũ của Lecithin góp phần tạo ra phản ứng dây chuyền giúp cải thiện chất nhầy có trong ruột khiến quá trình tiêu hóa diễn ra dễ dàng hơn đồng thời giúp bảo vệ lớp màng mỏng manh của hệ tiêu hóa.
Ngay cả khi không bị viêm loét đại tràng, bạn vẫn có thể cân nhắc sử dụng lecithin nếu bị hội chứng ruột kích thích hoặc một tình trạng khác gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
Ngăn ngừa các triệu chứng sa sút trí tuệ
Lecithin chứa choline, là một chất hóa học mà não sử dụng để giao tiếp. Nghiên cứu lâm sàng gợi ý rằng một chế độ ăn uống giàu choline có thể làm trí nhớ thêm nhạy bén đồng thời giúp ích cho những bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer’s.
Các chất lipid có chứa choline, như lecithin, có thể giúp cải thiện chức năng của não. Tuy có một số bằng chứng mâu thuẫn về việc liệu lecithin có nên được sử dụng để điều trị ở những người mắc các bệnh liên quan đến hệ thần kinh hay không, nhưng nghiên cứu về lợi ích này của lecithin đang được tiến hành và mang lại nhiều hứa hẹn.
Làm dịu và dưỡng ẩm cho da
Lecithin thường được bổ sung trong các sản phẩm chăm sóc da
Nguồn: iStock
Lecithin có trong thành phần của một số sản phẩm chăm sóc da, được sử dụng như một chất làm mềm giúp cho da mịn màng bằng cách phục hồi quá trình hydrat hóa. Trong hầu hết các sản phẩm này, loại lecithin được sử dụng là lecithin hydro hóa.
Không có nhiều bằng chứng cho thấy lecithin khi được sử dụng một mình có thể chữa khỏi mụn trứng cá và bệnh chàm, mặc dù một số người đang sử dụng lecithin cho mục đích này. Uống viên nang lecithin về mặt lý thuyết có thể giúp cải thiện làn da vì tác dụng làm săn chắc và kích thích các bộ phận khác của cơ thể, nhưng chưa chắc chắn tác dụng với tất cả các trường hợp.
Rủi ro và biến chứng
Những người bị dị ứng với trứng và đậu nành cần phải đặc biệt cẩn thận tìm hiểu xem nguồn gốc lecithin có trong chất bổ sung đến từ đâu để tránh các phản ứng dị ứng.
Lecithin có thể được tìm thấy trong rất nhiều sản phẩm thông thường như trứng và các sản phẩm từ động vật. Lecithin tự nhiên trong thức ăn không mang đến bất kỳ rủi ro nào.
Tuy nhiên, các chất bổ sung không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) giám sát về chất lượng nên có thể có những tác động chưa được hiểu rõ. Do đó, những người dùng lecithin cần phải lưu ý các khuyến nghị về liều lượng đồng thời không dùng vượt quá 5.000 miligam mỗi ngày.
Tổng kết
Nguồn: iStock Lecithin là một chất bổ sung có nguy cơ thấp mà nhiều người đã sử dụng để duy trì sức khỏe. Nhưng tốt nhất tất cả các chất dinh dưỡng nên được hấp thụ ở dạng nguyên bản trong thực phẩm.
Với một số lợi ích và rất ít rủi ro, lecithin có thể là một lựa chọn cho những người đang tìm cách cải thiện lượng cholesterol và các chức năng nội tạng trong cơ thể.
Xem thêm:
