Bác sĩ X quang có thể theo dõi quá trình thuốc cản quang di chuyển qua hệ thống sinh sản của người nữ. Qua đó, bác sĩ sẽ phát hiện tắc vòi trứng hoặc các bất thường cấu trúc khác trong tử cung của người bệnh nếu có.
Vì sao cần chụp HSG?
Bác sĩ có thể chỉ định thủ thuật chẩn đoán hình ảnh này đối với người khó mang thai hoặc có vấn đề về thai nghén, chẳng hạn như sẩy thai nhiều lần. Chụp Xquang tử cung- vòi trứng có thể giúp chẩn đoán nguyên nhân gây vô sinh.
Vô sinh có thể do các nguyên nhân:
- Bất thường cấu trúc trong tử cung, có thể là bẩm sinh (di truyền) hoặc mắc phải
- Tắc nghẽn ống dẫn trứng
- Mô sẹo trong tử cung
- U xơ tử cung
- Khối u hoặc polyp tử cung
Nếu bạn đã phẫu thuật ống dẫn trứng, bác sĩ có thể chỉ định chụp HSG để kiểm tra xem phẫu thuật này có thành công hay không. Nếu bạn đã thắt ống dẫn trứng (một thủ thuật đóng ống dẫn trứng), bác sĩ có thể yêu cầu thủ thuật này để đảm bảo rằng ống dẫn trứng đã được đóng lại đúng cách. HSG cũng có thể giúp kiểm tra xem trong trường hợp đã thắt ống dẫn trứng thì có thể mở lại ống dẫn trứng được không.
Chuẩn bị trước chụp
Một số phụ nữ cảm thấy đau đớn khi thực hiện thủ thuật này, vì vậy bác sĩ có thể kê thuốc giảm đau. Thuốc này nên được dùng trước khi làm thủ thuật khoảng một giờ. Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc an thần để giúp giảm lo lắng. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh uống trước hoặc sau khi chụp nhằm ngăn ngừa biến chứng nhiễm trùng.
Thủ thuật chụp HSG sẽ được lên lịch vài ngày đến một tuần sau khi bạn có kinh nguyệt. Điều này giúp đảm bảo người bệnh không đang mang thai. Nó cũng giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có thể đang mang thai vì thủ thuật này có thể nguy hiểm cho thai nhi. Ngoài ra, không nên làm thủ thuật này nếu bạn đang bị viêm nhiễm vùng chậu (PID) hoặc ra máu âm đạo không rõ nguyên nhân.
Xét nghiệm này sử dụng thuốc cản quang. Chất cản quang là một chất khi nuốt hoặc tiêm vào cơ thể sẽ giúp làm hiện rõ, nổi bật một số cơ quan hoặc mô quan tâm so với cơ quan khác. Chất cản quang không thấm vào các cơ quan, là chất hòa tan và bị đào khỏi cơ thể qua nước tiểu. Hãy nó với bác sĩ biết nếu bạn có tiền sử dị ứng với bari hoặc thuốc cản quang.
Kim loại có thể gây cản trở tia X-quang. Bạn sẽ được yêu cầu loại bỏ bất kỳ đồ kim loại nào trên cơ thể, chẳng hạn như đồ trang sức, trước khi làm thủ thuật. Sẽ có một khu vực để cất giữ đồ đạc cá nhân, nhưng tốt hơn hết, bạn nên để đồ trang sức của mình ở nhà.
Các bước tiến hành
Hình ảnh X quang tử cung và vòi trứng. Nguồn: RadiopaediaNgười bệnh sẽ mặc áo choàng của bệnh viện, nằm ngửa lên bàn khám, chống chân gập đầu gối, dang rộng bàn chân như khi khám phụ khoa. Sau đó, bác sĩ X quang sẽ đặt dụng cụ mỏ vịt vào âm đạo nhằm bộc lộ rõ cổ tử cung nằm phía sau âm đạo. Người bệnh có thể cảm thấy khó chịu.
Sau đó, bác sĩ sẽ làm sạch cổ tử cung và có thể tiêm thuốc gây tê cục bộ vào cổ tử cung để giảm cảm giác khó chịu. Vết tiêm có thể giống như bị kim châm. Tiếp theo, bác sĩ đưa ống thông (cannula) vào cổ tử cung và lấy mỏ vịt ra. Bác sĩ bơm thuốc cản quang qua ống thông này vào tử cung và ống dẫn trứng của người bệnh.
Tiếp theo, bệnh nhân sẽ được đặt dưới máy X-quang và bác sĩ bắt đầu chụp X-quang. Người bệnh có thể được yêu cầu thay đổi vị trí nhiều lần để bác sĩ có thể chụp các góc độ khác nhau. Bạn có thể cảm thấy đau bụng kiểu co thắt khi thuốc cản quang di chuyển qua các ống dẫn trứng. Khi chụp X-quang, bác sĩ sẽ rút ống thông. Sau đó, bác sĩ sẽ kê thuốc giảm đau, kháng sinh và bạn sẽ được xuất viện.
Rủi ro và nguy cơ
Các biến chứng do chụp HSG là rất hiếm. Các rủi ro có thể xảy ra bao gồm:
- Phản ứng dị ứng với thuốc cản quang
- Nhiễm trùng tử cung hoặc ống dẫn trứng
- Gây thương tích cho tử cung, chẳng hạn như thủng tử cung
Điều gì sẽ xảy ra sau khi chụp HSG?
Sau khi chụp xong, người bệnh có thể tiếp tục bị đau bụng tương tự như đau bụng kinh. Ngoài ra, có thể có hiện tượng tiết dịch âm đạo hoặc chảy máu âm đạo nhẹ. Sau chụp, bạn nên sử dụng miếng lót thay vì tampon để tránh nhiễm trùng trong thời gian này.
Một số phụ nữ cũng bị chóng mặt và buồn nôn sau khi làm thủ thuật HSG. Những tác dụng phụ này là bình thường và cuối cùng sẽ biến mất. Tuy nhiên, hãy cho bác sĩ biết nếu bạn gặp các triệu chứng nhiễm trùng như:
- Sốt
- Đau bụng dữ dội
- Tiết dịch âm đạo có mùi hôi
- Ngất xỉu
- Chảy máu âm đạo nhiều
- Nôn mửa
Sau thủ thuật, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ gửi kết quả cho bác sĩ sản khoa. Bác sĩ sẽ xem xét các kết quả này với các dữ liệu khác. Tùy thuộc vào kết quả, bác sĩ có thể tiến hành chỉ định các thăm dò tiếp theo hoặc các xét nghiệm thêm
